ایدز خطرناک است یا هپاتیت

بیماری ایدز باعث از بین رفتن توانایی بدن در مبارزه با میکروب ها و هپاتیت بیماری است که باعث آسیب به کبد می شود. در ادامه این مطلب به بررسی سوال اینکه آیا ایدز خطرناک است یا هپاتیت و مقایسه بیماری زایی و مرگ و میر هر کدام از آنها می پردازیم.

تفاوت ایدز (HIV) و هپاتیت

در حالی که HIV و هپاتیت هر دو ویروس اند، اما ویروس های متفاوتی هستند و به روش های مختلفی بر بدن تأثیر می گذارند.

ایدز

HIV مخفف ویروس نقص ایمنی انسانی است، به این معنی که در درجه اول سیستم ایمنی را هدف قرار می دهد. گلبولهای سفید بدن، به طور طبیعی سعی می کند با این ویروس مبارزه کند، اما همین سلول های سالم می توانند پس از حمله براحتی توسط اچ آی وی مورد حمله قرار می گیرند و از بین می روند. HIV در نهایت سیستم ایمنی را سرکوب می کند و بدن را در برابر بیماری های جدی تری مانند بیماری های عفونی، ذات الریه و سرطان آسیب پذیر می کند. در این شرایط که علائم شدید ابتلا به این ویروس در فرد ظاهر می شود، میگوییم فرد به ایدز مبتلا شده است. فرد مبتلا به اچ آی وی اگر داروهای درمانی ضد ایدز دریافت کند، به مرحله پیشرفته و ایدز نمی رسد.

هپاتیت

کلمه هپاتیت به معنی التهاب و عفونت در کبد است و هر عاملی که باعث ایجاد التهاب در کبد شود از نظر لغوی باعث ایجاد هپاتیت در فرد می شود. با این حال در این مطلب منظور ما از هپاتیت، انواعی از آن است که در اثر ویروس های هپاتیت ایجاد می شود. سه ویروس اصلی عامل هپاتیت شامل ویروس هپاتیت A ، ویروس هپاتیت B ویروس هپاتیت C می شود.  هپاتیت آ در اثر آب آلوده و هپاتیت ب و هپاتیت سی در اثر خون، ترشحات آلوده بدن و رابطه جنسی منتقل می شود.  این سه ویروس با حمله به سلول های کبدی در صورت عدم درمان می توانند باعث از بین رفتن آن شوند.(1)

هپاتیت آ

هپاتیت A التهاب کبد ناشی از ویروس هپاتیت A (HAV) است. این ویروس عمدتاً زمانی منتقل می شود که یک فرد غیر مبتلا غذا یا آب آلوده به مدفوع یک فرد مبتلا را بخورد. این بیماری ارتباط تنگاتنگی با آب یا غذای غیربهداشتی، بهداشت شخصی و محیطی نامناسب و رابطه جنسی دهانی- مقعدی دارد. در اغلب موارد افراد مبتلا نیازی به درمان ندارند و بیماری بصورت خودبخود بهبود می یابد. با این حال در موارد نادری نیز می تواند باعث علائم ناتوان کننده و به ندرت هپاتیت برق آسا ( نارسایی حاد کبد و از کار افتادگی ناگهانی کبد ) و مرگ شود. نیم درصد از مرگ های ناشی از هپاتیت ویروسی در اثر هپاتیت A می باشد. (2)

هپاتیت ب

هپاتیت B یک عفونت کبدی است که توسط ویروس هپاتیت B  (HBV)ایجاد می شود.  این عفونت می تواند حاد (کوتاه و شدید) یا مزمن (طولانی مدت) باشد. در عفونت مزمن هپاتیت بی افراد در معرض خطر بالای مرگ ناشی از سیروز و سرطان کبد قرار دارند. این ویروس می تواند از طریق تماس با مایعات بدن فرد مبتلا مانند خون، بزاق، ترشحات واژن و مایع منی و همچنین از مادر به نوزاد انتقال یابد. واکسن هپاتیت بی که بلافاصله پس از تولد نوزاد تزریق می شود تقریبا 100 درصد باعث ایجاد ایمنی در برابر این ویروس می شود.(3)

هپاتیت C

هپاتیت C نیز یک عفونت ویروسی ( HCV ) است که کبد را تحت تاثیر قرار می دهد. این نوع هپاتیت نیز میتواند بیماری حاد (کوتاه مدت) و مزمن (دراز مدت) در فرد مبتلا ایجاد کند و درصورت عدم درمان می تواند تهدید کننده زندگی باشد. این ویروس مانند ویروس ایدز و هپاتیت بی از طریق خون و ترشحات آلوده بدن منتقل می شود. استفاده از سر سوزن مشترک، وسایل پزشکی و دندان پزشکی استریل نشده، تزریق خون یا سایر فرآورده های خونی آزمایش نشده و رابطه جنسی ( با احتمال کمتر ) منتقل می شود. بر خلاف هپاتیت بی و مانند ایدز برای هپاتیت C هیچ واکسنی C وجود ندارد، اما با داروهای ضد ویروسی قابل درمان است. تشخیص و درمان به موقع آن می تواند از آسیب جدی کبد جلوگیری کند .(4)

آمار مبتلایان هر کدام و میزان کشندگی

عفونت های حاد HCV معمولاً بدون علامت هستند و اغلب منجر به بیماری تهدید کننده زندگی و خطرناک نمی شوند. حدود 30٪ (15-45٪) از افراد آلوده به طور خود به خود ویروس را طی 6 ماه پس از عفونت بدون هیچ درمانی پاک می کنند. 70% باقیمانده (55-85%) از افراد دچار عفونت مزمن HCV می شوند. در بین افراد مبتلا به عفونت مزمن HCV، خطر سیروز بین 15 تا 30 درصد در طی 20 سال متغیر است.(4) سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که در سال 2019، تقریباً 290000 نفر بر اثر هپاتیت C جان خود را از دست دادند که بیشتر آنها به دلیل سیروز و سرطان کبد بوده است. در حال حاضر در سال 2023 حدود 36 میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا هستند (4)

هپاتیت بی یکی از مشکلات جهانی سیستم بهداشت و درمانی است . در مجموع بیش از 296  میلیون نفر در دنیا به این بیماری دچار هستند و سالانه 820 هزار نفر در اثر این بیماری می میرند. 25 درصد از مبتلایان به هپاتیت بی مزمن دچار سرطان کبد می شوند. (5) بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری تزریق سه دوز واکسن آن است. اغلب کسانی که مبتلا به این بیماری هستند باید تا آخر عمر داروهای درمانی خود را ادامه دهند.(3)

ایدز بیماری است که در اثر ویروس نقص سیستم ایمنی (HIV)  ایجاد می شود. طبق تخمین ها در سال 2022 بیش از 39 میلیون نفر در دنیا به این ویروس مبتلا هستند. در این سال جمعیتی در حدود 630 هزار نفر در اثر بیماری ایدز کشته شدند و یک میلیون و سیصد هزار نفر دیگر به این ویروس مبتلا شدند. در حال حاضر اگر چه داروهای موثری برای کنترل این ویروس ساخته شده است با این حال هنوز درمان قطعی یا واکسنی برای آن وجود ندارد. (6)

ایدز خطرناک است یا هپاتیت

با مقایسه آمار فوق در میابیم که هر سه این بیماری ها خطرناک هستند. ایدز هنوز درمان قطعی ندارد. هپاتیت بی اگر چه واکسن آن ساخته شده است با این حال جمعیت بسیار زیادی به آن مبتلا هستند. هپاتیت سی درمان آن برای بیش از 95 درصد مبتلایان اثر گذار است با این حال جمعیت زیادی از جهان هنوز دسترسی به این داروها ندارند. در این شرایط استفاده از کاندوم و انجام منظم سالانه آزمایش ایدز و هپاتیت برای پیشگیری و تسریع تشخیص و درمان این بیماری ها بسیار موثر است.

شباهت های ایدز و هپاتیت

عامل هر سه این بیماری ها ویروس ها می باشند. از دیگر شباهت های آنها، میتوان به علائم آنها اشاره کرد. علائم مشترک هپاتیت با ایدز شامل ضعف ، تهوع و استفراغ ، دردشکم و درد مفاصل می باشد. بیماران ایدز و هپاتیت بی باید تمام طول عمر خود دارو مصرف کنند. ایدز و هپاتیت سی واکسن پیشگیری از ابتلا ندارند.

ایا هپاتیت همان ایدز است ؟

خیر. در بالا هرکدام را به تفصیل توضیح دادیم.

هپاتیت c همان ایدز است ؟

خیر .

• هپاتیت C در اثر ویروس HCV ایجاد می شود و ایدز در اثر ویروس HIV
• HCV به سلول های کبدی حمله می کند و اچ آی وی به گلبول های سیستم ایمنی بدن

تشخیص ایدز و هپاتیت

برای تشخیص ابتلا خود یا شریک جنسی تان به این سه بیماری، می توانید از بسته پیشنهادی خودمراقبتی ما استفاده کنید. این بسته شامل یک کیت خودارزیابی ایدز یک کیت خودارزیابی هپاتیت B و یک کیت خودارزیابی هپاتیت C است. با استفاده از این کیت ها میتوانید بصورت محرمانه و در خانه آزمایش ایدز و هپاتیت خود را انجام دهید. و یا به آزمایشگاه تشخیص طبی مراجعه کنید.

منابع:

1. https://prepdaily.org/hiv-and-hepatitis-whats-the-connection/
2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-a
3. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-b
4. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-c
5. https://www.cdc.gov/globalhealth/immunization/diseases/hepatitis-b/about/index.html
6. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hiv-aids