علائم ایدز بعد از یکسال

ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی، وضعیتی مزمن است که توسط ویروسی به­‌نام human immunodeficiency virus یا  HIV به­‌وجود می‌­آید. این ویروس به سلول‌­های سیستم ایمنی آسیب زده و توانایی بدن در مقابله با انواع بیماری و عفونت­‌ها را پایین می­‌آورد. متاسفانه درحال حاضر، درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد اما داروهای موجود می‌­توانند روند پیشرفت بیماری را کند کرده و اکثر افراد مبتلا را قادر به زندگی طولانی و سالم سازند. درواقع می­توان گفت، امروزه با تشخیص زودهنگام و درمان­‌های موثر، اغلب افراد HIV مثبت، درگیر بیماری­‌های ایدز نشده و طول­‌عمری تقریبا طبیعی خواهند داشت (1،2).

چگونه افراد، مبتلا به HIV می­شوند؟

ویروس مدنظر می­تواند ازطریق روش­‌های زیر منتشر شود:

-       رابطه‌­جنسی محافظت­‌نشده با فردی که آلوده به ویروس است

-       استفاده از سوزن مشترک

-       تماس با خون آلوده به اچ آی وی

-       از مادر به فرزند در باردرای، هنگام تولد و دوران شیردهی (3)

عفونت اچ آی وی در سه مرحله اتفاق می­افتد. اگر تشخیص به­‌موقع انجام شده و درمان آغاز شود، ممکن است فرد برای سال‌­ها در استیج­‌های اولیه باقی بماند. اما اگر درمانی صورت نگیرد، وضعیت فرد به مرور وخیم‌­تر شده و درنهایت ویروس بر سیستم‌­ایمنی غلبه می­کند. علائم در هرمرحله از بیماری متفاوت است.

1. مرحله اول (عفونت حاد)

دراکثر مواقع، افراد دقیقا پس از ابتلا به بیماری متوجه آن نشده و حدود 2 تا 6 هفته زمان می­برد تا اولین علائم آشکار شوند. به‌­این مرحله عفونت حاد یا اولیه اچ آی وی، گفته می­شود. اولین نشانه‌­ها مشابه آنفولانزا می‌­باشند و حدود یک تا دو هفته ادامه پیدا می­کنند. از علائم گفته‌­شده می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

-       سردرد

-       خستگی

-       درد ماهیچه

-       گلودرد

-       التهاب غدد لنفاوی

-       بثورات قرمزی روی تنه که باعث ایجاد خارش نمی­‌شوند

-       تب

-       زخم در دهان، مری، مقعد یا اندام تناسلی

-       سردرد و سایر علائم عصبی

آزمایش‌­­های تشخیصی در این مرحله، اهمیت ویژه‌­ای دارند، چراکه شروع درمان در این بازه می­‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش علائم محتمل بعدی کمک کند. استفاده از داروهای تجویزی پزشک به سلامتی سیستم ایمنی کمک کرده و از پخش ویروس در بدن جلوگیری می­‌کند (4).

2. مرحله دوم (تاخیری بالینی)

در ادامه، علائم گفته­شده برطرف می­شوند اما ویروس همچنان در بدن حضور داشته و به سلول­ها آسیب وارد می­کند. درواقع شخص، آلوده به ویروس است اما کاملا بدون علائم بوده و ممکن است از وجود HIV در بدن خود اطلاعی نداشته­باشد. این وضعیت می­تواند تا 10-15 سال ادامه پیدا کند اما به­معنای ازبین رفتن ویروس نیست. در این دوران، فردِ آلوده می­تواند بیماری را به سایرین نیز منتقل کند (4،5). بنابراین ممکن است علائم ایدز بعد از یکسال ابتلا به ویروس، هیچ موردی را شامل نشود و فرد در دوره نهان بیماری به­سر ببرد.

3. مرحله سوم (علائم ایدز)

ایدز به مراحل نهایی این بیماری گفته می­‌شود و معمولا زمانی رخ می­دهد که تعداد CD4 (نوعی سلول‌­های سیستم ایمنی)، به کمتر از 200 عدد رسیده و سیستم‌­ایمنی به شدت آسیب دیده­‌است. درنتیجه، ریسک ابتلا به­ عفونت­‌های باکتریایی، ویروسی و قارچی افزایش پیدا می‌­کند. به­‌عبارتی بدن درمعرض بیماری‌­های ساده­ و به اصطلاح "فرصت‌­طلب" مانند سارکوم کاپوزی (نوعی سرطان پوست) و پنوموسیتیس پنومونی (بیماری ریوی) قرار می­گیرد. از علائم بیماری در این مرحله می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

-       خستگی مداوم

-       التهاب غدد لنفاوی در گردن یا کشاله‌­­ران

-       تبی که بیش‌­از 10 روز طول بکشد

-       عرق‌­شبانه

-       کاهش وزن ناگهانی و بی­‌دلیل

-       لکه­‌هایی ارفوانی روی پوست که از بین نمی­‌روند

-       تنگی‌­نفس

-       اسهال شدید و طولانی‌­مدت

-       عفونت­‌های مخمری در دهان، گلو یا واژن

-       کبودی یا خونریزی غیرقابل توضیح

-       علائم عصبی مانند از دست­‌دادن حافظه، گیجی، مشکلات تعادل، تغییرات رفتاری، تشنج و تغییرات بینایی (4)

باتوجه به‌­اینکه ممکن است افراد پس از ابتلا به HIV، طی سال­‌ها هیچ علامتی نداشته­ باشند، تنها روش قابل‌­اعتماد برای تشخیص بیماری، انجام آزمایش است و قضاوت براساس علائم، غیرمنطقی بنظر می­رسد. البته باید توجه داشت که ممکن است 3 تا 12 هفته زمان لازم باشد تا سطح آنتی‌­بادی­ به مقدار قابل قبولی رسیده و تست­‌های معمول بتوانند این ویروس را در بدن شناسایی کنند. تشخیص و درمان سریع، از کلیدی­ترین نکات در این بیماری است که شانس افزایش طول­‌عمر فرد تاحد طبیعی را به‌­شدت بالا می‌­برند. بنابراین اگر به وجود اچ آی وی در بدن خود شک دارید، بهتر است با پزشک مشورت کرده و آزمایش مربوطه را پیگیر شوید؛ و اگر تحت درمان برای این بیماری هستید، به هیچ­‌وجه درمان را خودسرانه قطع نکرده و توصیه­‌های پزشک را دنبال کنید (4).

 

منابع:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/symptoms-causes/syc-20373524

2. https://www.nhs.uk/conditions/hiv-and-aids/

3. https://medlineplus.gov/hivaids.html

4. https://www.webmd.com/hiv-aids/understanding-aids-hiv-symptoms

5. https://www.healthline.com/health/hiv-aids/early-signs-hiv-infection#early-hiv-symptoms

تاریخ انتشار : بیستم تیر ۱۴۰۱