علائم ایدز بعد از یکسال در فرد
ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی، وضعیتی مزمن است که توسط ویروسی به‌نام human immunodeficiency virus یا HIV به‌وجود می‌آید. این ویروس به سلول‌های سیستم ایمنی آسیب زده و توانایی بدن در مقابله با انواع بیماری و عفونت‌ها را پایین می‌آورد. متاسفانه درحال حاضر، درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد اما داروهای موجود می‌توانند روند پیشرفت بیماری را کند کرده و اکثر افراد مبتلا را قادر به زندگی طولانی و سالم سازند. درواقع میتوان گفت، امروزه با تشخیص زودهنگام و درمان‌های موثر، اغلب افراد HIV مثبت، درگیر بیماری‌های ایدز نشده و طول‌عمری تقریبا طبیعی خواهند داشت (1،2).
چگونه افراد، مبتلا به HIV میشوند؟
ویروس مدنظر میتواند ازطریق روش‌های زیر منتشر شود:
– رابطه‌جنسی محافظت‌نشده با فردی که آلوده به ویروس است
– استفاده از سوزن مشترک
– تماس با خون آلوده به اچ آی وی
– از مادر به فرزند در باردرای، هنگام تولد و دوران شیردهی (3)
عفونت اچ آی وی در سه مرحله اتفاق میافتد. اگر تشخیص به‌موقع انجام شده و درمان آغاز شود، ممکن است فرد برای سال‌ها در استیج‌های اولیه باقی بماند. اما اگر درمانی صورت نگیرد، وضعیت فرد به مرور وخیم‌تر شده و درنهایت ویروس بر سیستم‌ایمنی غلبه میکند. علائم در هرمرحله از بیماری متفاوت است.
مرحله اول (عفونت حاد)
دراکثر مواقع، افراد دقیقا پس از ابتلا به بیماری متوجه آن نشده و حدود 2 تا 6 هفته زمان میبرد تا اولین علائم آشکار شوند. به‌این مرحله عفونت حاد یا اولیه اچ آی وی، گفته میشود. اولین نشانه‌ها مشابه آنفولانزا می‌باشند و حدود یک تا دو هفته ادامه پیدا میکنند. از علائم گفتهشده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– سردرد
– خستگی
– درد ماهیچه
– گلودرد
– التهاب غدد لنفاوی
– بثورات قرمزی روی تنه که باعث ایجاد خارش نمی‌شوند
– تب
– زخم در دهان، مری، مقعد یا اندام تناسلی
– سردرد و سایر علائم عصبی
آزمایش‌های تشخیصی در این مرحله، اهمیت ویژه‌ای دارند، چراکه شروع درمان در این بازه میتواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش علائم محتمل بعدی کمک کند. استفاده از داروهای تجویزی پزشک به سلامتی سیستم ایمنی کمک کرده و از پخش ویروس در بدن جلوگیری میکند (4).
مرحله دوم (تاخیری بالینی)
در ادامه، علائم گفتهشده برطرف میشوند اما ویروس همچنان در بدن حضور داشته و به سلولها آسیب وارد میکند. درواقع شخص، آلوده به ویروس است اما کاملا بدون علائم بوده و ممکن است از وجود HIV در بدن خود اطلاعی نداشتهباشد. این وضعیت میتواند تا 10-15 سال ادامه پیدا کند اما بهمعنای ازبین رفتن ویروس نیست. در این دوران، فردِ آلوده میتواند بیماری را به سایرین نیز منتقل کند (4،5). بنابراین ممکن است علائم ایدز بعد از یکسال ابتلا به ویروس، هیچ موردی را شامل نشود و فرد در دوره نهان بیماری بهسر ببرد.
مرحله سوم (علائم ایدز)
ایدز به مراحل نهایی این بیماری گفته میشود و معمولا زمانی رخ میدهد که تعداد CD4 (نوعی سلول‌های سیستم ایمنی)، به کمتر از 200 عدد رسیده و سیستم‌ایمنی به شدت آسیب دیده‌است. درنتیجه، ریسک ابتلا به عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و قارچی افزایش پیدا میکند. به‌عبارتی بدن درمعرض بیماری‌های ساده و به اصطلاح “فرصت‌طلب” مانند سارکوم کاپوزی (نوعی سرطان پوست) و پنوموسیتیس پنومونی (بیماری ریوی) قرار میگیرد. از علائم بیماری در این مرحله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– خستگی مداوم
– التهاب غدد لنفاوی در گردن یا کشاله‌ران
– تبی که بیش‌از 10 روز طول بکشد
– عرق‌شبانه
– کاهش وزن ناگهانی و بی‌دلیل
– لکه‌هایی ارفوانی روی پوست که از بین نمی‌روند
– تنگی‌نفس
– اسهال شدید و طولانی‌مدت
– عفونت‌های مخمری در دهان، گلو یا واژن
– کبودی یا خونریزی غیرقابل توضیح
– علائم عصبی مانند از دست‌دادن حافظه، گیجی، مشکلات تعادل، تغییرات رفتاری، تشنج و تغییرات بینایی (4)
باتوجه به‌اینکه ممکن است افراد پس از ابتلا به HIV، طی سال‌ها هیچ علامتی نداشته باشند، تنها روش قابل‌اعتماد برای تشخیص بیماری، انجام آزمایش است و قضاوت براساس علائم، غیرمنطقی بنظر میرسد. البته باید توجه داشت که ممکن است 3 تا 12 هفته زمان لازم باشد تا سطح آنتی‌بادی به مقدار قابل قبولی رسیده و تست‌های معمول بتوانند این ویروس را در بدن شناسایی کنند. تشخیص و درمان سریع، از کلیدیترین نکات در این بیماری است که شانس افزایش طول‌عمر فرد تاحد طبیعی را به‌شدت بالا می‌برند. بنابراین اگر به وجود اچ آی وی در بدن خود شک دارید، بهتر است با پزشک مشورت کرده و آزمایش مربوطه را پیگیر شوید؛ و اگر تحت درمان برای این بیماری هستید، به هیچ‌وجه درمان را خودسرانه قطع نکرده و توصیه‌های پزشک را دنبال کنید (4).
منابع:
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/symptoms-causes/syc-20373524
- https://www.nhs.uk/conditions/hiv-and-aids/
- https://medlineplus.gov/hivaids.html
- https://www.webmd.com/hiv-aids/understanding-aids-hiv-symptoms
- https://www.healthline.com/health/hiv-aids/early-signs-hiv-infection#early-hiv-symptoms
