روز جهانی ایدز کی است و چرا اهمیت دارد ؟
یکم دسامبر مصادف با دهم آذر هر سال ، روز جهانی ایدز است. این روز فرصتی برای دولتها و مردم جهان است تا آگاهی و همبستگی بین المللی خود را در مواجهه با همهگیری بیماری ایدز بیشتر کنند.
روز جهانی ایدز کی است و چرا اهمیت دارد ؟
روز جهانی ایدز در سال ۱۹۸۸ نامگذاری شده است. و هر سال یک پیام خاص به عنوان شعار روز جهانی ایدز انتخاب میشود تا دولتها و جوامع مدنی کمپینهایی را در رابطه با این پیام تشکیل دهند و در راستای جلوگیری از همهگیری و آگاهی بخشی بیماری ایدز اقداماتی صورت دهند.
یکی از دلایل اهمیت روز جهانی ایدز عدم پایان یافتن اپیدمی ایدز ، به دلیل انگ ، تبعیض، و نابرابریهایی است که در مواجهه با افراد مبتلا به ایدز رخ میدهد.
عقاید مذهبی ، فرهنگی و اجتماعی مختلف در برخی از جوامع گروهی از مبتلایان به بیماری ایدز بیماری خود را پنهان کنند. و به دلیل نگرانی از انگ و ترد از طرف جامعه ، برای تشخیص و درمان این بیماری اقدام نکنند. این امر یکی از دلایل گسترش بیشتر بیماری ایدز میباشد. روز جهانی ایدز قصد دارد کیفیت زندگی افراد مبتلا به ایدز را بهبود بخشد و تلاش میکند تا رهبران و احزاب جوامع مختلف ، برای کاهش انگ و تبعیض بیماران ایدزی اقدام موثری انجام دهند.
سازمان بهداشت جهانی هدفگذاری کرده است که تا سال 2030 ، بیماری ایدز کاملا کنترل گردد. روز جهانی ایدز به عنوان یک ابزار تبلیغاتی قدرتمند به جمع آوری و تجزیه تحلیل دادههای انتشار یافته کشورها درباره ایدز کمک میکند. و موجب نزدیک شدن این سازمان به اهداف خود در مبارزه با ایدز میشود.(۱و۲)
علت روبان قرمز در روز جهانی ایدز
در سال ۱۹۹۱ و در اوج بحران ایدز، برای نشان دادن حمایت و همدردی با مبتلایان به ایدز و مراقبین آنها ، نمادی معنادار برای بیماری ایدز ارائه شد. این روبان با الهام از رنگ قرمز به عنوان ارتباط بیماری با خون و قلب به عنوان عشق و اشتیاق و همدردی و عدم خشم نسبت به این بیماران رواج یافت.(۳)
با وجود پیشرفت چشمگیر در کنترل بیماریها ، چرا ایدز میگیریم؟!
ویروس HIV بر خلاف ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا به سختی منتقل میشود اما همچنان این بیماری یک مشکل اساسی برای سازمان بهداشت جهانی محسوب میشود.
جامعه جهانی از روزهایی که مردم به شدت نگران ابتلا به ایدز بودهاند عبور کرده است. اما برای کاهش شانس ابتلا به عفونت ایدز ضروریست که بدانیم چرا ایدز میگیریم. مطالعات زیادی در رابطه با راههای پیشگیری از ابتلا به اچآیوی ، تخمین شانس انتقال ویروس از راههای مختلف و داروهای کنترل کننده عفونت اچآیوی انجام شده است. درحال حاضر اکثر افراد مبتلا به اچآیوی ، از طریق رابطه جنسی محافظت نشده و یا با استفاده از سرنگها و یا سایر تجهیزات برای تزریق مواد مخدر ، به این بیماری مبتلا شدهاند.
رابطه جنسی مقعدی و واژینال رایجترین راههای انتقال به ویروس اچآیوی است. در رابطه جنسی مقعدی نسبت به رابطه جنسی واژینال، خطر انتقال بیماری ایدز بیشتر است. زیرا بافت رکتوم نازکتر و احتمال آسیب این بافت در حین رابطه جنسی بیشتر است. همچنین تعداد زیادی از سلولهای ایمنی در لایه مخاطی بافت رکتوم تجمع دارند. در روابط جنسی واژینال شانس انتقال ویروس اچآیوی از مردان به زنان بیشتر است. بعلت، خشکی واژن و احتمال آسیب بافت واژن در حین رابطه جنسی در زنان یائسه و جوان احتمال انتقال بیشتر است. آسیب و خونریزی بافت واژن ، احتمال ابتلا به ویروس اچآیوی را بیشتر میکند.
عفونتهای مقاربتی، عفونتهای باکتریایی و ختنه نبودن دستگاه تناسلی مردان ، از جمله عواملی هستند که شانس ابتلا به ویروس اچآیوی را در حین رابطه جنسی افزایش میدهند.
روز جهانی ایدز و تست ایدز
سازمان بهداشت جهانی WHO توصیه میکند تمام افرادی که در معرض ابتلا به ویروس اچآیوی هستند باید به آزمایشهای اچآیوی دسترسی داشته باشند. بیماری ایدز را میتوان با استفاده از تستهای تشخیصی سریع ، ساده ، مقرون به صرفه و کیتهای خود ارزیابی تشخیص داد. تشخیص سریع و بموقع عفونت HIV به افراد کمک میکند تا با مصرف مداوم داروهای ART وضعیت ایمنی خود را بهبود بخشند و از عوارض خطرناک بیماری ایدز جلوگیری کنند. (3) در روز جهانی ایدز با هدف تشخیص افراد بیشتری از مبتلایانی که از ابتلای خود آگاهی ندارند. در این روز آزمایش ایدز با استفاده کیت تشخیص ایدز بصورت رایگان بیشتر در دسترس عموم قرار می گیرد.
منابع:
- https://www.un.org/en/observances/world-aids-day
- https://www.who.int/campaigns/world-aids-day
- https://www.who.int/multi-media/details/five-tips-to-prevent-hiv#tab=tab_1