خودآزمایی ایدز چیست ؟

خود آزمایی ایدز روشی است که در آن افراد با هر سطح تحصیلی میتوانند آزمایش ایدز خود یا شریک جنسیشان را در منزل، محل کار و … بدون مراجعه به مراکز درمانی و آزمایشگاه انجام دهند. سازمان بهداشت جهانی خود آزمایی ایدز را در جوامعی که هنوز درصد زیادی از مبتلایان به این بیماری را شناسایی و درمان نکرده اند بیشتر توصیه میکند زیرا باعث افزایش دسترسی احاد جامعه به آزمایش ایدز می گردد (5).  در این مقاله به پاسخ سوال خودآزمایی ایدز چیست؟ بیشتر می‌پردازیم.

روش استفاده از کیت سریع خودآزمایی ایدز

در کیت خود آزمایی ایدز همه وسایلی که برای انجام این آزمایش نیاز هست همراه با دستورالعمل قرار دارد و براحتی افراد میتوانند آزمایش خود را انجام دهند.

نمونه مورد استفاده خون سرانگشت است. زمانی که کیت ایدز را تهیه کردید، ابتدا دستورالعمل آن را مطالعه و مرحله به مرحله آن را انجام دهید. بطور کلی با استفاده از لانست ( نیشتر ) یک یا دو قطره از خون خود را داخل چاهک آزمایش میریزید و سپس محلول آزمایش (بافر) را نیز روی خون اضافه میکنید. تشکیل یک خط پس از 15 دقیقه به معنی عدم ابتلای شما و دو خط به معنی ابتلا فرد به این ویروس می باشد. در صورت نیاز به مشاوره میتوانید با شماره تماس داخل دستورالعمل تماس بگیرید (2).

روش تشخیصی کیت خودارزیابی ایدز

آزمایش خودآزمایی ایدز، نوعی  آزمایش سرولوژی ایدز است. یعنی ما به دنبال بررسی وجود آنتی بادی علیه HIV در بدن خود در این آزمایش  هستیم. اگر در بدن شخصی آنتی بادی اچ آی وی وجود داشته باشد به این معنی است که به این ویروس مبتلا شده است. آنتی‌بادی‌ها بخشی از  ویروس HIV نیستند، بلکه توسط سیستم ایمنی بدن ما در پاسخ به عفونت HIV تولید می شوند. چند هفته پس از ابتلا به ویروس ایدز، سیستم ایمنی برخی از اجزای ویروس را می‌شناسد و شروع به تولید آنتی‌بادی به منظور مبارزه با این ویروس می‌کند. این آنتی بادی ها تا اخر عمر در بدن باقی می مانند (1).

مزایای خودآزمایی ایدز

1. صحت و دقت استاندارد
2. عدم نیاز به دستگاه پیشرفته
3. افراد میتوانند بدون مراجعه به آزمایشگاه به صورت محرمانه آزمایش ایدز را در منزل یا محل کار خود انجام دهد.
4. هزینه کمتر نسبت به سایر روش ها
5. برای نگهداری از این کیت‌ها نیازی به یخچال نیست.
6. جوابدهی سریع در طی 20 دقیقه
7. تسریع در شروع درمان افراد مبتلا
8. قابل انجام توسط تمام افراد جامعه و عدم نیاز به تحصیلات آزمایشگاهی (6).

معایب خودآزمایی ایدز

1. دوره پنجره ایدز طولانی

این آزمایش‌ها آنتی بادی HIV را شناسایی می کنند. اگر فردی به اچ آی وی مبتلا شود 23 تا 90 روز طول می‌کشد تا در بدن فرد آنتی‌بادی بر علیه ویروس ایدز تولید شود. در نتیجه اگر فرد اخیرا به HIV مبتلا شده باشد با این کیت‌ نمی‌تواند ابتلای خود را به این ویروس تشخیص دهد و جواب آزمایش او به صورت منفی کاذب مشاهده می‌شود.
پس از ابتلای فرد به اچ آی وی، حدود دو هفته طول می کشد تا آنتی ژن HIV (پروتئین روی سطح ویروس) با آزمایش های آنتی ژن فعلی قابل تشخیص باشد و بیش از سه هفته طول می‌کشد تا آنتی بادی های HIV کافی در بدن فرد تولید شود تا با آزمایش‌های آنتی بادی شناسایی شود. در تعداد بسیار کمی از افراد، این روند تا چند ماه طول می کشد (3). هیچ آزمایشی نمی تواند HIV را بلافاصله پس از ابتلا به ویروس تشخیص دهد. اگر فکر می‌کنید در 72 ساعت گذشته به ویروس HIV مبتلا شده اید با پزشک خود تماس بگیرید تا دارویی را جهت پیشگیری از ابتلای شما به ویروس تجویز کند.

2. داشتن واکنش متقاطع

گاهی ممکن است به دلیل شباهت آنتی بادی ها و آنتی ژن ها در بدن آزمایش خودآزمایی ایدز بصورت کاذب و اشتباهی مثبت گردد که به آن واکنش متقاطع  میگوییم. چون اساس تست خودآزمایی ایدز سنجش آنتی‌بادی است، به خاطر وجود واکنش متقاطع، احتمال مثبت کاذب در این روش و روش الایزا وجود دارد. به خاطر همین اگر جواب آزمایشی با این روشها مثبت شد باید برای تایید نهایی از روش PCR یا وسترن بلات استفاده کرد. بطور کلی احتمال بوجود آمدن واکنش متقاطع نادر است.

تفسیر نتایج

در صورت استفاده ار کیت سریع خودآزمایی ایدز مشاهده یک خط نشان دهنده منفی بودن و دو خط نشان دهنده مثبت بودن آزمایش است.
مشاهده جواب منفی در این کیت‌ها به معنی عدم ابتلای شما به ویروس ایدز است. یعنی ویروس ایدز در بدن شما وجود ندارد. البته باید توجه داشته باشید که اگر شما احتمال می‌دهید مدتها قبل به ویروس آلوده شده اید این جواب منفی قابل قبول است. اما در صورتی که شما احتمال می‌دهید اخیرا به ویروس مبتلا شده‌اید این جواب منفی قابل قبول نیست. باید حداقل 45 روز از ابتلای شما به ویروس گذشته باشد.
• در صورتی که جواب شما مثبت بود لازم است شما برای تایید جواب خود، آزمایش تاییدی دیگری را در آزمایشگاه انجام دهید. برای انجام آزمایش تاییدی باید با پزشک مشورت کنید. اگر هر دو آزمایش مثبت بود در این صورت می‌توان گفت که شما به ویروس ایدز مبتلا هستید (4).

چه افرادی میتوانند از کیت‌ خودآزمایی ایدز استفاده کنند؟

همه افراد میتوانند براحتی با استفاده از این کیت آزمایش ایدز خود را انجام دهند. با توجه به استانداردهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا (CDC)، همه افراد بین 13 تا 64 سال باید حداقل یک بار آزمایش HIV را انجام دهند. افرادی که بسته به سبک زندگی خود، احتمال آلودگی به ویروس ایدز در آنها زیاد است. باید این آزمایش را جزو آزمایش‌های روتین خود قرار دهند و هر 3 تا 6 ماه یکبار این آزمایش را تکرار کنند. (3).

از کجا میتوان کیت‌های خودآزمایی ایدز را تهیه کرد؟

اگر قصد خرید کیت‌ خود آزمایی ایدز را دارید می‌توانید از قسمت فروشگاه ما این کیت را بصورت محرمانه و اورژانسی ( تحویل کمتر از دو ساعت در تهران و پرداخت در محل ) تهیه کنید.

منابع

1. https://www.aidsmap.com/about-hiv/how-accurate-are-rapid-point-care-tests-hiv
2. https://www.cdc.gov/hiv/basics/hiv-testing/hiv-self-tests.html
3. https://www.verywellhealth.com/rapid-hiv-test-5087770
4. https://endinghiv.org.au/test-often/all-about-testing/

5. https://www.who.int/publications/i/item/WHO-CDS-HIV-19.36

6.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4126574/