معمولاآزمایش ایدز قبل از بارداری

اگر باردار هستید و یا قصد دارید باردار شوید باید آزمایش ایدز را انجام دهید. همه زنان باردار به عنوان بخشی از مراقبت های دوران بارداری و پیش از بارداری، بهتر است آزمایش HIV را انجام دهند. معمولا آزمایش ایدز قبل از بارداری، همزمان با سایر آزمایش‌های معمول پیش از بارداری، تحت عنوان آزمایش های پنل TORCH انجام می‌شود. TORCH شکل کوتاه ابتدای کلمات انواع مختلف عفونت هایی است که در لیست آزمایش های غربالگری پیش از بارداری میباشد.

TORCH شامل چه عفونت‌هایی می‌باشد؟

• توکسوپلاسموز (T)
• سایر موارد (O) عبارتند از: پاروویروس، واریسلا، HIV، ویروس هپاتیت
• سرخجه (R)
• سیتومگالوویروس (C)
• هرپس سیمپلکس(H)(1).

بیماری ایدز چه بیماری است؟

ویروس HIV یا ویروس نقص ایمنی انسانی، عامل بیماری ایدز ( سندرم نقص ایمنی اکتسابی ) است. HIV سیستم ایمنی فرد را ضعیف می‌کند و توانایی آن‌ها را برای مبارزه با عفونت‌ها و سرطان‌ها کاهش می‌دهد. ویروس در مایعات بدن ( منی، خون، ترشحات واژن و شیر مادر ) فرد مبتلا یافت می‌شود. ویروس اچ ای وی معمولا از طریق تماس جنسی یا سرنگ آلوده انتقال می‌یابد (2).

مادر  HIV مثبت نیز می‌تواند ویروس را در دوران بارداری، زایمان، تولد و یا شیردهی به کودک خود منتقل کنید. درمان مادر باردار مبتلا می تواند به محافظت نوزاد در در برابر این عفونت کمک کند. بنابراین اگرقصد بارداری دارید، آزمایش ایدز را قبل از بارداری انجام دهید. آزمایش تنها راه برای اطمینان از ابتلا یا عدم ابتلا به HIV است. از همسر خود نیز بخواهید که برای اچ آی وی آزمایش دهد (3).

راه‌های انتقال ویروس ایدزچیست؟

افراد از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن فردی که به HIV آلوده است، مبتلا می‌گردند با این حال فرد با دست دادن یا در آغوش گرفتن فرد مبتلا به این ویروس مبتلا نمی‌گردد. همچنین شما از طریق تماس با اشیایی مانند ظروف، توالت عمومی یا دستگیره های در به این بیماری مبتلا نمی‌شوید. HIV از طریق هوا یا از طریق نیش پشه، کنه یا سایر حشرات نیز گسترش نمیابد.

راه‌های انتقال ویروس HIV

• خون یا فراورده‌های خونی آلوده
• رابطه جنسی با فرد مبتلا
•  ازطریق مادر آلوده در دوران بارداری، زایمان، تولد یا شیردهی به نوزاد
• استفاده مشترک از سوزن ها، سرنگ ها درافراد معتاد
• فرو رفتن سوزن یا شی تیزآلوده به HIV به بدن
• بوسیدن عمیق و با دهان باز زمانی که هر دو طرف زخم یا خونریزی لثه دارند (3و 4).

ضرورت انجام آزمایش ایدز قبل و بعد از بارداری چیست؟

بسیاری از افرادی که به HIV آلوده هستند، از ابتلای خود مطلع نیستند. یک زن باردار می تواند HIV را به جنین خود منتقل کند.  بیش از نیمی از نوزادان آلوده به HIV بدون درمان، قبل از 2 سالگی می میرند.

امروزه درمان هایی برای جلوگیری از انتقال ویروس از مادر به نوزاد وجود دارد. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که زنان می‌توانند با انجام سزارین قبل از پاره شدن کیسه آب، خطر سرایت ویروس به نوزادشان را کاهش دهند. به همین دلیل است که هر زنی که به باردار شدن فکر می کند باید آزمایش ایدز قبل از بارداری را انجام دهد. بسته به تکنیک آزمایش ایدز، درصورت ابتلا، تشخیص HIV ممکن است 12 هفته ( اپتیمم زمان تا 45 روز ) طول بکشد. اگر مدام در معرض خطر هستید، بهتر است چندین بار در طول بارداری خود این آزمایش را تکرار کنید (2).

راه های انتقال ویروس HIV از مادر آلوده به نوزاد

• قبل از تولد از طریق جفت

جفت در رحم مادر رشد می کند و از طریق بند ناف غذا و اکسیژن را به کودک می رساند.

• هنگام زایمان از طریق تماس با خون و مایعات واژن مادر

 هنگام  زایمان، کیسه آمنیوتیک  پاره میشود که خطر ابتلای کودک را افزایش می دهد. کیسه آمنیوتیک کیسه ای در داخل رحم است که جنین در حال رشد را نگه می دارد و پر از مایع آمنیوتیک است. اکثر نوزادان مادران اچ آی وی مثبت در این مرحله و در هنگام زایمان به این ویروس مبتلا می‌شوند (3).

• بعد از تولد از طریق شیر مادر

مدت طول می کشد جواب آزمایش ایدز آماده شود ؟

این زمان بستگی به نوع آزمایش HIV و محل انجام آزمایش دارد. (مقاله مرتبط : کجا آزمایش ایدز بدهیم ؟ )

• با استفاده از تست خودارزیابی HIV در عرض 20 دقیقه جواب شما آماده است.
• جواب آزمایش آنتی ژن/آنتی بادی ( الایزا نسل چهار ایدز ) که در آزمایشگاه تشخیص طبی انجام میشود با توجه به برنامه داخلی آزمایشگاه حدودا بین دو روز تا 10 روز زمان میبرد.
• در صورت انجام آزمایش با روش پی سی آر نیز جواب آزمایش با توجه به برنامه آزمایشگاه حدودا بین 10 تا 20 روز طول می‌کشد.

آیا بلافاصله پس ازابتلا، آزمایش HIV کاربرد دارد؟

هیچ آزمایشی نمیتواند، ویروس را بلافاصله پس از ابتلا به دلیل دوره پنجره ( دوره پنجره بازه زمانی، بین ورود ویروس به بدن تا زمانی است که میتوان با آزمایش حضور ویروس را در بدن تشخیص داد ) تشخیص دهد. دوره پنجره بستگی به نوع آزمایش HIV دارد. معمولا آزمایش اسید نوکلئیک ویروس HIV را سریعتر تشخیص می‌دهد و معمولا 10 تا 33 روز پس از ابتلا مثیت می‌شود (5).

نتایج آزمایش HIV به چه معناست؟

نتیجه آزمایش مثبت به این معنی است که ویروس HIV در بدن شما وجود دارد. HIV مثبت لزوماً به معنای ابتلا به ایدز نیست. ممکن است سال ها طول بکشد تا افراد مبتلا به HIV به ایدز مبتلا شوند.

نتیجه آزمایش منفی به این معنی است که ویروس HIV در بدن شما وجود ندارد. منفی بودن تست همیشه به این معنی نیست که شما HIV ندارید ( به دلیل دوره پنجره ). اگر اخیرا (مثلا در یکی دو هفته اخیر ) احتمال ابتلای خود را به این ویروس می دهید، و به تازگی نیز آزمایش ایدز داده اید باید دوباره آزمایش خود را تکرار کنید (4).

پیشگیری انتقال ایدز از مادر به جنین

امروزه داروهای پیشگیری از انتقال HIV از مادر به نوزاد بسیار موثر هستند. بدون تشخیص و درمان مادر مبتلا احتمال انتقال HIV به نوزاد حدود 25 درصد است . با درمان مادر باردار مبتلا، احتمال تولد نوزاد مبتلا به HIV به کمتر از 1 درصد میرسد. تشخیص، درمان و حمایت از زنان مبتلا به HIV مهم است زیرا باعث بهبود سلامتی انها و همچنین فرزندانشان در آینده خواهد بود (6).

با توجه به مطالب بالا به اهمیت انجام آزمایش قبل از بارداری پی بردیم. این آزمایش کمک میکند تا نوزدان مبتلا به اچ آی وی کمتری متولد شوند. آزمایش ایدز را می‌توانید بصورت محرمانه و فوری با استفاده از کیت خود آزمایی ایدز و یا با مراجعه به مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در شهر خود به صورت رایگان انجام دهید.

منابع

1) https://www.metropolisindia.com/blog/prevention-healthcare/torch-screen-purpose-procedure-and-results#:~:text=If%20you%20are%20planning%20a,part%20of%20routine%20pre

2) https://www.pregnancyinfo.ca/your-pregnancy/routine-tests/hiv-screening/#:~:text=If%20you%20are%20pregnant%20or,tested%20is%20up%20to%20you.

3) https://www.marchofdimes.org/find-support/topics/pregnancy/hiv-and-pregnancy

4) https://www.webmd.com/hiv-aids/pregnancy-hiv-testing

5) https://www.cdc.gov/hiv/basics/hiv-testing/test-types.html

6) https://healthed.govt.nz/products/hiv-testing-in-pregnancy-part-of-antenatal-blood-tests-1