دوره کمون ایدز در کودکان چقدر است؟
دوره کمون ایدز در کودکان چقدر است؟ حدود 1.7 میلیون کودک در سراسر جهان مبتلا به عفونت ایدز می‌باشند (4٪ از کل مبتلایان به این بیماری) و هر ساله حدود 160000 کودک جدید به این بیماری مبتلا می‌شوند (9٪ از کل عفونت‌های جدید). در این میان، قریب به 100000 کودک جان خود را در اثر مرحله پیشرفته عفونت ایدز از دست می‌دهند.
با وجود اعداد نگران‌کننده‌ای که گفته‌شد، داروهای ضد رتروویروسی و اقدام مادران باردار برای انجام آزمایش ایدز، باعث شده درصد مرگ‌و‌میر کودکان مبتلا به HIV، حدود 33 تا50 درصد کاهش پیدا کند.همچنین مصرف داروهای ضد رتروویروسی، دوره کمون ایدز در کودکان را افزایش داده است (۱).
اغلب موارد ابتلا کودکان به عفونت ایدز (بیش از ۹۵ درصد)، در دوران بارداری، در حین زایمان و تعداد بسیاری از طریق شیر مادر یا سوء استفاده جنسی اتفاق می‌افتد. تا پیش از سال 1985، تعدادی از کودکان هموفیلی نیز به وسیله تزریق خون و فراورده‌های آن، به این عفونت مبتلا می‌شدند (۲).
دوره کمون ویروس HIV در کودکان
در کودکانی که از دوران جنینی به عفونت ایدز مبتلا شده‌اند، معمولا در چند ماه اول پس از تولد هیچ علامتی ظاهر نمی‌شود. به طور میانگین دوره کمون ایدز در این کودکان (درصورت عدم درمان)، ۳ تا ۵ سال پس از تولد است. اما درصورتی که بیماری تشخیص داده شده و درمان آغاز شود، دوره کمون می‌تواند تا بزرگسالی ادامه داشته باشد و فرد یک زندگی عادی را تجربه کند.
در کودکانی در در اواخر دوره بارداری یا در هنگام تولد به بیماری ایدز مبتلا شده‌اند، دوره کمون طولانی‌تر است و ممکن است تا ۵ سال طول بکشد. در نوزادانی که در اوایل دوره جنینی به عفونت ایدز مبتلا می شوند، معمولا علایم بیماری ایدز در یک سال اول بعد از تولد ظاهر شده و طی ۱۸ تا ۳۸ ماه پس از تولد (در صورت عدم درمان)، ممکن است ویروس باعث مرگ نوزاد شود.
احتمال انتقال HIV از مادر به نوزاد
به‌طور کلی احتمال انتقال اچ‌آی‌وی به نوزادان از طریق مادران بارداری که تحت درمان داروهای ضد رتروویروسی نیستند، در دوران بارداری و هنگام زایمان ۱۳ تا ۳۹ درصد (به طور میانگین ۲۵ درصد) و در دوران شیردهی ۱۲ تا ۱۴ درصد است.
در صورت تشخیص بموقع و درمان مادران باردار احتمال انتقال ویروس اچ‌آی‌وی بسیار پایین و به کمتر از یک درصد می‌رسد با توجه به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، احتمال انتقال ویروس اچ‌آی‌وی به نوزادان از ۲۵ درصد در سال ۱۹۹۱ به کمتر از یک درصد در مادران اچ‌ای‌وی مثبت در سال۲۰۱۸ که تحت درمان بوده‌اند،کاهش یافته است (۳).
علائم پایان دوره کمون ایدز در کودکان
بروز علائم مرتبط با عفونت‌های فرصت‌طلب، به معنای پایان دوره کمون می‌باشد. بروز این نشانه‌ها در کودکانی که تحت درمان کنترلی بیماری ایدز قرار دارند، بسیار نادر است. پنوموسیستیس جیرووسی شایع‌ترین و جدیدترین عفونت فرصت طلبی است که در کودکان مبتلا به ایدز درمان نشده بروز می‌کند. علائم این پنومونی، تنگی نفس در حالت استراحت، تاکی‌پنه، اشباع اکسیژن، سرفه غیرمولد و تب می‌باشد و معمولا باعث مرگ این کودکان می‌شود.
از سایر عفونت‌های فرصت‌طلب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نازوفارژیت کاندیدا
- عفونت سیتومگالوویروس منتشر
- عفونت ویروس هرپس سیمپلکس مزمن
- عفونت ویروس واریسلا-زوستر
- عفونت‌های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس
- آنتریت مزمن ناشی از کریپتوسپوریدیوم
- عفونت کریپتوکوک یا توکسوپلاسما گوندی
آزمایش‌های تشخیص ویروس HIV در دوره کمون
در کودکان بالای ۱۸ ماه، تشخیص عفونت ایدز با استفاده از کیت‌های تشخیصی آنتی‌بادی و کیت‌های نسل چهارم الایزا به روش ایمونواسی ترکیبی آنتی‌ژن/آنتی‌بادی انجام می‌شود. درصورتی که نتیجه مثبت باشد، تست‌های تاییدی با روش سنجش RNA کیفی(PCR) یا وسترن‌بلات انجام می‌شوند. کیت‌های تشخیصی آنتی‌بادی را می توان به روش خودارزیابی ایدز در منزل و با استفاده از خون نوک انگشت در مدت ۲۰ دقیقه انجام داد.
در نوزادان کمتر از 18 ماه، همچنان آنتی‌بادی مادری که از طریق بند ناف منتقل می‌شود، در خون آن‌ها وجود دارد. بنابراین استفاده از کیت‌های تشخیصی در این گروه ممکن نبوده و ممکن است نتیجه آزمایش به اشتباه، مثبت کاذب شود. حتی نتیجه آزمایش ترکیبی ایمونواسی آنتی‌ژن/آنتی‌بادی نسل چهارم الایزا نیز قابل قبول نمی‌باشد. بنابراین تشخیص بیماری در این دوره، باید با سنجش‌های کیفی RNA انجام شود.
آزمایش‌های گفته‌شده می‌توانند حدود 30 تا 50 درصد موارد ابتلا را در بدو تولد و نزدیک به 100 درصد موارد را در سن 4 تا 6 ماهگی تشخیص دهند. کشت ویروسی اچ‌ای‌وی در نوزادان از نظر حساسیت و ویژگی قابل قبول است، اما بخاطر سخت و خطرناک بودن آن، معمولا انجام نمی‌شود.
مادران در زمان شیردهی می‌توانند با استفاده از کیت‌های خودارزیابی ایدز در منزل به صورت محرمانه و به‌صرفه از وضعیت سلامتی خود مطمئن شوند و از ابتلای نوزاد خود ویروس اچ‌آی‌وی جلوگیری کنند. این آزمایش نیاز به تخصص ومهارت چندانی نداشته و نتیجه آن در کمتر از ۲۰ دقیقه مشخص می‌شود (۱).
منابع:
(۱)https://www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/human-immunodeficiency-virus-hiv-infection-in-infants-and-children/human-immunodeficiency-virus-hiv-infection-in-infants-and-children
(۲)https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=aidshiv-in-children-90-P02509
(۳)https://www.cdc.gov/hiv/library/reports/hiv-surveillance.html
