علائم هپاتیت سی در زنان
بیماری هپاتیت سی به دلیل ویروس HCV ایجاد میشود. HCV ( ویروس هپاتیت سی ) با آلوده کردن سلولهای کبد، میتواند باعث التهاب و آسیب به این ارگان شود. عدم تشخیص و کنترل این عفونت در طولانی مدت، میتواند منجر به آسیب شدید و سیروز کبدی پیشرفته و حتی مرگ شود. با این حال درصد زیادی از مبتلایان نیز ممکن است بصورت خودبخود درمان شوند. همچنین با تشخیص بموقع این ویروس در بدن، درمانهای دارویی، با کارایی بالا نیز برای درمان این بیماری وجود دارد.
علائم هپاتیت سی در زنان:
علائم این بیماری در دو مرحله کوتاه مدت (حاد) و بلند مدت (مزمن) بروز میکند:
علایم هپاتیت سی در زنان در مرحله حاد
این علائم در مرحله حاد، ۲ تا ۱۲ هفته بعد از ابتلا به هپاتیت Cو با توجه به قدرت سیستم ایمنی بدن و میزان ویروس هپاتیت، بهصورت خفیف یا شدید بروز میکند.
علائم مرحله حاد این بیماری تب، خستگی مداوم، درد مفاصل، درد معده و حالت تهوع، از دست دادن اشتها، ادرار تیره و مدفوع کم رنگ ( مدفوع سفالی ) و زردی پوست و سفیدی چشم است. توجه داشته باشید که این علائم در همه افراد مبتلا بروز پیدا نمیکند.
به طور معمول ممکن است، بسیاری از افراد مبتلا به HCV ( هپاتیت سی )، هیچ علائمی را در مرحله حاد تجربه نکنند و تنها راه تشخیص قطعی این بیماری در افرادی که در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت سی بودهاند انجام آزمایش است.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) ۱۵ تا ۴۵ درصد از مبتلایان به هپاتیت سی در مرحله حاد، خودبه خود توسط سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا درمان میشوند و ممکن است افراد مبتلا اصلا متوجه بیماری خود نشوند. با این حال، با توجه به اینکه ابتلا به هپاتیت سی برای افراد ایمنی ایجاد نمیکند، افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به هپاتیت سی هستند ممکن است دوباره و دوباره به این ویروس مبتلا شوند.
علائم هپاتیت سی در زنان در مرحله مزمن
در صورت عدم تشخیص و درمان هپاتیت سی در مرحله حاد، بیش از نیمی از بیماران بعد از ۶ ماه به مرحله مزمن بیماری ( مرحله طولانی ) مبتلا میشوند. مرحله مزمن هپاتیت سی میتواند سالها بدون علامت باشد و در زنان نسبت به مردان طولانیتر است.
علایم هپاتیت سی در زنان مبتلا به مرحله مزمن بیماری در اثر عوارض ناشی از فعالیت سیستم ایمنی بدن انسان و یا عوارض ناشی از آسیب کبد توسط ویروس ایجاد شود. این علائم شامل خستگی،احساس کمبود انرژی، درد در مفاصل و عضلات،کاهش وزن، مشکلات تمرکز، افسردگی، فراموشی و تغییر ناگهانی خلق و خوی است.
برخی از بیماران مبتلا به هپاتیت سی مزمن هیچ علائمی را تا مرحله آسیب جدی به کبد، تجربه نمیکنند و در برخی از مبتلایان علائم در طول مرحله مزمن خودبهخود برطرف میشود و با گذشت زمان مجدد بروز میکند.
برخی از علائم مرحله مزمن ممکن است در اثر عوارض آسیب و سیروز کبدی ایجاد شوند
که شامل خارش شدید پوست، نفخ، سوءهاضمه، درد در ناحیه راست شکم، جمع شدن مایع در حفره شکمی، تورم پا، بیخوابی، مشکلات حافظه و زردی پوست است (۲)
عوامل موثر در علائم هپاتیت سی
جنسیت و هورمونها
علائم هپاتیت سی در زنان و مردان در بیشتر موارد یکسان است اما با توجه به عواملی مانند میزان مصرف الکل و سطح هورمونهای جنسی میتواند شدت بروز علائم در زنان و مردان متفاوت باشد.(۱)
با توجه به گزارش مجله Journal of Infectious Diseases در سال ۲۰۱۴ علائم هپاتیت سی در زنان و مردان تقریباً مشابه است اما تحقیقات نشان میدهد احتمال بهبود عفونت هپاتیت سی حاد در زنان بیشتر مردان است و همچنین پیشرفت هپاتیت سی مزمن در مردان سریع تر و میزان مرگ و میر در مردان به واسطه عوارض هپاتیت سی مزمن بیشتر است.
تحقیقات در مورد هورمونهای جنسی زنانه و پیشرفت بیماری هپاتیت سی بیان میکند، وجود هورمون استروژن در زنان باعث میشود پیشرفت بیماری هپاتیت سی مزمن کند شود. طبق این تحقیقات میزان هورمون استروژن در مردان ۱۵ تا ۶۰ پیکوگرم در میلیلیتر است در حالی که در زنان با توجه به مراحل چرخه قاعدگی از ۳۰ تا ۳۷۰ پیگوگرم در میلیلیتر متغیر است.
یائسگی
سرعت پیشرفت بیماری هپاتیت سی مزمن در زنان یائسه به علت کاهش هورمون استروژن بیشتر میشود. گزارشاتی وجود دارد که نشان میدهد استروژن درمانی در زنان یائسه مبتلا به سیروز کبدی ،باعث میشود سرعت پیشرفت بیماری کند شود.
زنان مبتلا به هپاتیت سی مزمن که در سنین نزدیک به یائسگی هستند، در صورت مصرف داروهای ضد رتروویروسی برای کنترل هپاتیت سی مزمن ممکن است بعضی از علائم دوره یائسگی مانند تغییر حلق و خوی و احساس گر گرفتگی در آنها بیشتر شود.
این داروها ممکن است در شدت و زمان قاعدگی و خشکی واژن در زنان تاثیر گذار باشند. با این حال این علائم نشاندهنده پیشرفت بیماری و یا کاهش اثر داروهای درمانی، نیستند.(۴)
مصرف الکل
مصرف الکل در زنان نسبت به مردان کمتر است. الکل یکی دیگر از دلایلی است که در سرعت پیشرفت هپاتیت سی مزمن و بروز علائم تاثیرگذار است. مطالعات نشان میدهد مصرف الکل با سرعت پیشرفت هپاتیت مزمن رابطه مستقیم دارد. همچنین الکل اثر هورمون استروژن بر بیماری هپاتیت سی را کاهش میدهد. در زنانی که الکل کمتری مصرف میکنند به مراتب آسیب کبدی در اثر هپاتیت سی کاهش مییابد.(۳)
واکسن هپاتیت سی
در حاضر عفونت هپاتیت سی واکسن موثر ندارد. به همین دلیل افراد باید با اقدامات پیشگیرانه و تشخیص بموقع بیماری از انتقال به دیگران و پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.
افرادی که در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت سی هستند، در صورت ابتلا به این بیماری از آلودگی مجدد مصون نمیشوند و باید بهطور منظم برای آگاهی از وضعیت سلامتی خود آزمایش هپاتیت سی را انجام دهند. این آزمایش را میتوانید با استفاده از کیت خودارزیابی هپاتیت سی و یا در آزمایشگاه تشخیص طبی انجام داد.
هپاتیت سی در زنان و بارداری
بسیاری از زنان مبتلا به هپاتیت سی، در سنین بارداری قرار دارند. ۲ تا ۵ درصد از افرادی که به بیماری هپاتیت c مبتلا هستند در اثر انتقال از مادر به نوزاد در دوران جنینی، حین زایمان و یا در دوران شیردهی به این بیماری مبتلا شدهاند. به همین دلیل قبل از اقدام به بارداری این آزمایش را انجام دهید.
طبق مطالعات کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، احتمال انتقال ویروس هپاتیت سی از راه استفاده از سوزن مشترک نسبت به انتقال از طریق رابطه جنسی محافظت نشده بیشتر است. با این حال به دلیل بیشتر بودن رابطه جنسی در جوامع، نسبت به استفاده از سرنگ مشترک، بیشتر زنان از طریق روابط جنسی محافظت نشده به عفونت هپاتیت سی مبتلا میشوند.(۵) زنانی که در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت سی هستند بهتر است به طور منظم از نظر ابتلا به هپاتیت سی بررسی شوند.
من چه کنم؟!
اگر علائم این بیماری را در خود حس میکنید، بهترین راه تشخیص آن انجام آزمایش هپاتیت C است. اگر در آزمایشگاه، آزمایش داده اید، به دنبال عبارت HCV Ab در برگه جواب خود باشید. اگر عبارت Negative یا Non Reactive نوشته شده است یعنی شما مبتلا نیستید. میتوانید با استفاده از کیت خودارزیابی هپاتیت سی، آزمایش خود را در خانه و بصورت محرمانه انجام دهید. یا به آزمایشگاههای تشخیص طبی ( همه آزمایشگاهها این آزمایش را انجام میدهند. ) مراجعه و آزمایش آن را انجام دهید. این بیماری نیز مانند ایدز بر مبنای بروز یا عدم بروز علائم در افراد قابل تشخیص نیست.
تشخیص بموقع ویروس هپاتیت C و مصرف منظم داروهای ضد رتروویروسی، میتواند روند پیشرفت بیماری را کند کند. با کاهش تعداد ویروس در خون از انتقال ویروس هپاتیت سی به جنین و همسر جلوگیری کند.(۳) و فرد مبتلا نیز بصورت قطعی درمان میشود.
منابع:
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15664-hepatitis-c
- https://www.healthline.com/health/hepatitis-c/symptoms#chronic-hep-c
- https://www.verywellhealth.com/hepatitis-c-symptoms-in-females-4776511
- https://www.webmd.com/hepatitis/hepatitis-women-need-know
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/323779#hepatitis-c-in-women