علائم ایدز چه زمانی ظاهر می شوند؟
HIV یا human immunodeficiency virus ویروسی از خانواده رتروویروسها است که به سلولهای سیستم ایمنی آسیب زده و توانایی بدن در مقابله با انواع عفونتها را کاهش میدهد. درصورتیکه این بیماری درمان نشود، سندرمی به نام ایدز یا نقص ایمنی اکتسابی را به وجود میآورد که با وقوع انواع بیماریهای فرصتطلب همراه است. در ادامه به پاسخ برای این سوال یعنی ” علائم ایدز چه زمانی ظاهر می شوند؟ “می پردازیم.
اولین علایم این عفونت در طی دو ماه اول از شروع این بیماری ظاهر میشود که بسیار شبیه به آنفولانزا است. علامتهای اولیه در 80% از افراد مبتلا به ویروس اچآیوی دیده میشود و شامل موارد زیر میباشد:
– تب
– سردرد
– درد مفاصل
– گلو درد
– خستگی
– تورم غدد لنفاوی
– ضایعات پوستی
نشانههای گفتهشده ممکن است از یک هفته تا یک ماه ادامه پیدا کنند. باید توجه کرد که این علائم به هیچوجه اختصاصی نبوده و در بسیاری از بیماریهای دیگر نیز دیده میشوند. در صورت بروز علایم شبه آنفلوانزا در افرادی که در دو ماه اخیر در معرض ابتلا به ویروس HIV قرار گرفتهاند، نیاز به انجام آزمایش غربالگری میباشد.
ظهور علائم ایدز
عفونت اچایوی در چند ماه اول بسیار مسری است و احتمال انتقال ویروس در این دوره افزایش مییابد؛ بنابراین تشخیص بهموقع میتواند از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری کند. از طرف دیگر، شروع درمان در مراحل اولیه بیماری به علت وضعیت مناسب سیستمایمنی، باعث میشود بیماری بهتر کنترل شده و فرد به مرحله کشنده وارد نشود.
در مرحله مزمن بیماری، با پنهان شدن ویروس اچآیوی در درون سلولهای ایمنی، علائم مرحله اولیه از بین رفته و شخص وارد دوره کمون میشود (۱). این دوره ممکن است چندین سال طول بکشد و فرد HIVمثبت، هیچ علامتی نداشته باشد.
سرعت تکثیر ویروس در مرحله مزمن کاهش یافته و توانایی انتقال ویروس کمتر میشود. درواقع در این مرحله، ویروس در سلولهای ایمنی CD4+ T پنهان شده و در با استفاده از امکانات داخل سلول، تکثیر پیدا میکند.
میتوان با استفاده از داروهای ضد رتروویروسی، تعداد ویروس اچآیوی را در این مرحله کاهش داده و از تخریب گلبولهای سفید جلوگیری کرد (۲). در صورت عدم درمان بیماری ایدز، مرحله مزمن به طور میانگین ده سال ادامه پیدا میکند.
میزان نرمال سلولهای ایمنی CD4+ T در افراد عادی، در هر میلی متر مکعب خون 500 تا 1600 عدد است، اما تعداد آنها در یک فرد مبتلا به مرحله مزمن ایدز، به کمتر از 200 عدد در هر میلی متر مکعب خون میرسد.
این موضوع که علائم مرحله نهایی (ایدز) چه زمانی ظاهر شوند به تعداد سلولهای ایمنی T سل بستگی دارد. در مرحله پایانی بیماری، به دنبال کاهش شدید تعداد سلولهای CD4+ T، سیستم ایمنی بسیار تضعیف شده و توانایی تشخیص و مبارزه با میکروب ها را از دست میدهد. در این شرایط، عفونتهای فرصتطلب باعث بروز علایم مرحله آخر بیماری ایدز میشوند.
درصورتیکه فرد پس از بروز علائم مرحله آخر بیماری، درمان موفقی نداشته باشد، حداکثر پس از سه سال بر اثر عوارض ناشی از سرطان و عفونتهای فرصتطلب جان خود را از دست میدهد (۳).
شمارش تعداد گلبولهای سفید
چندین سال است که شمارش تعداد گلبولهای سفید CD4+T در خون به عنوان معیاری مناسب برای بررسی میزان پیشرفت بیماری ایدز، میزان اثر بخشی داروهای ضد رتروویروسی و دادن مجوز زایمان طبیعی در مادران باردار HIVمثبت، استفاده میشود. با بررسی تعداد این سلولها میتوان تخمین زد علائم ایدز چه زمانی ظاهر میشوند.
در صورت اثر بخشی درمان ضد رتروویروسی در افرادی که به تازگی درمان خود را شروع کردهاند، تعداد گلبولهای سفید CD4+ T در خون افزایش مییابد.
در مادران باردار مبتلا به ایدز تحت درمان، درصورت تعداد مناسب سلولهای ایمنی T سل (بیشتر از 400 عدد در هر میلی متر مکعب خون) و کاهش بار ویروسی غیر قابل تشخیص در هفته ۳۶ بارداری به بعد، مادر باردار میتواند با انجام زایمان طبیعی فرزند سالمی داشته باشد (۴).
در حال حاضر هیچ واکسن موثری برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ایدز در دسترس نیست و تنها راه کنترل بیماری، تشخیص بهموقع و شروع درمان موثر است. اغب افرادی که داروهای خود را به طور منظم استفاده میکنند، هیچگاه به مرحله کشنده بیماری وارد نشده و مانند افراد اچایوی منفی، یک زندگی عادی را تجربه میکنند (۵).
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/expert-answers/early-hiv-symptoms/faq-20058415
https://www.medicalnewstoday.com/articles/316056#preventing-progression
https://www.healthline.com/health/hiv-aids/hiv-symptoms-timeline
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4460281/
https://www.webmd.com/hiv-aids/understanding-aids-hiv-symptoms