ایدز

بیماری ایدز چیست به زبان ساده

ویروس HIV

فهرست

بیماری ایدز چیست؟

در جواب بیماری ایدز چیست باید گفت که بیماری­‌های عفونی توسط عوامل متعددي شامل باکتری، ویروس، قارچ و… به وجود می‌آیند. در بین تمامی این عوامل، ویروس‌ها براي ادامه حيات و تكثير خود، نیاز به سلول‌هايی از بدن سایر موجودات زنده دارند. معمولا هر ویروس، تنها می‌تواند در یک یا چند نوع مشخص از سلول‌های موجود هدف قرار گرفته و زندگی کند؛ برای مثال، ويروس انفلوانزا  به سلول­‌های دستگاه تنفس فوقاني و ويروس­‌های مولد بيماري‌هاي اسهالي به سلول‌هاي دستگاه گوارش به‌ویژه روده‌ها علاقمند هستند.

ویروس عامل بیماری ایدز و نحوه ورود آن به بدن

HIV یا ویروس نقص ایمنی انسان، عامل به وجودآورنده ایدز است که نوع خاصی از گلبول­‌های سفید(T Cell CD4+) را دگیر می‎‌کند. اين ويروس در خارج از بدن و بدون دسترسي به گلبول‌هاي سفيد در مدت كوتاهي از بين ميرود. حرارت، الكل و مواد ضدعفوني‌كننده (مانند وايتكس) نیز موحب تخریب اچ‌آی‌وی و غیرفعال شدن ویروس می‌شوند (1).

همان­طور که اشاره شد، سلول‌های هدف ويروس HIV ، گلبول‌­هاي سفيد خون هستند. بنابراین ويروس باید از طریقی وارد بدن شده و به گلبول­‌هاي سفيد دسترسي پیداکند. برای تحقق این امر، نیاز است مقادیری از خون يا ترشحات حاوي گلبول­‌هاي سفید آلوده به ويروس (مانند مایع منی یا ترشحات واژن)، با خون  و يا مخاط  آسیب دیده بدن فرد سالم در تماس قرار گیرد.

به‌‍‌‌طور کلی  ويروس اچ‌آی‌وی  از 3 راه اصلي زير مي تواند وارد بدن انسان شود :

  • تریق خون و فرآورده‌­های خونی یا هرگونه جسم تیز برنده که آلوده به خون تازه باشد مانند سوزن­‌های استفاده شده در تزریق مشترک مواد مخدر
  • از طریق  انواع رابطه­‌های جنسی پرخطر و  محافظت نشده
  • از طریق انتقال مادر به نوزاد در حین زایمان و دوران شیردهی

ویروس مذکور نمی‌تواند از طریق بوسه معمولی، دست دادن، نیش حشرات، استفاده از وسایل مشترک، خوردن غذای مشترک، سرفه، عطسه و… منتقل شود (2).

………

آزمون ارزیابی میزان ریسک ابتلا به ایدز ( Denver Risk Score )

0%

در چه بازه ی سنی قرار دارید؟

جنسیت

گرایش جنسی

تعداد شریک جنسی طی شش ماه گذشته ؟

نوع شریک های جنسی شش ماه گذشته چگونه بوده است؟

وضعیت استفاده از کاندوم

سابقه ابتلا به سایر بیماری های مقاربتی (مثلا زگیل تناسلی، سفلیس و...)

سابقه انجام آزمایش مخصوص بیماری های مقاربتی

سابقه استفاده از داروهای پیشگیری پیش از مواجه (PrEP)

سابقه استفاده از داروهای پیشگیری پس از مواجه (PEP)

سابقه تزریق موارد مخدر

استفاده مشترک از سوزن یا سرنگ برای تزریق

وضعیت ابتلا به اچ آی وی شریک جنسی

میزان اطلاعات درباره ی نحوه انتقال ایدز و راه های پیشگیری از ابتلا به آن

مصرف مواد مخدر یا الکل قبل از رابطه جنسی

رابطه جنسی مقعدی

رابطه جنسی دهانی

استفاده از اسباب بازی جنسی ( مثلا دیلدو و... ) با شریک جنسی

مدت زمان رابطه جنسی

تعداد رابطه جنسی

ارزیابی میزان ریسک ابتلا به ایدز ( Denver HIV Risk Score )
خطر کم

احتمال ابتلای شما به اچ آی وی کم است. با این حال اگر نگران ایدز هستید می توانید با مراجعه حضوری به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری یا تهیه کیت خودارزیابی ایدز در خانه یا مراجعه به آزمایشگاه، از وضعیت ابتلای خود آگاهی یابید.
خطر متوسط

احتمال ابتلای شما به اچ آی وی متوسط است. اگر نگران ایدز هستید می توانید با مراجعه حضوری به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری یا تهیه کیت خودارزیابی ایدز در خانه یا مراجعه به آزمایشگاه، از وضعیت ابتلای خود آگاهی یابید.
خطر بالا

احتمال ابتلای شما به اچ آی وی بالا است. نگران نباشید و در اولین فرصت با مراجعه حضوری به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری یا تهیه کیت خودارزیابی ایدز در خانه یا مراجعه به آزمایشگاه، از وضعیت ابتلای خود آگاهی یابید. امروزه دیگر ایدز و اچ آی وی مانند گذشته کشنده نیست و می توان آن را با مصرف روزانه داروهای موثر ساخته شده، کامل کنترل کرد.
خطر خیلی بالا

احتمال ابتلای شما به اچ آی وی خیلی بالا است. نگران نباشید و در اولین فرصت با مراجعه حضوری به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری یا تهیه کیت خودارزیابی ایدز در خانه یا مراجعه به آزمایشگاه، از وضعیت ابتلای خود آگاهی یابید. امروزه دیگر ایدز و اچ آی وی مانند گذشته کشنده نیست و می توان آن را با مصرف روزانه داروهای موثر ساخته شده، کامل کنترل کرد.

برای اطلاع از میزان خطر احتمال ابتلا خود به این بیماری، سوالات را با دقت مطالعه و یکی از گزینه ها را انتخاب کنید.( این صفحه را برای سایر دوستان خود نیز ارسال کنید.)

ادامه پاسخ به سوال بیماری ایدز چیست ؟

گفته شد که ویروس ایدز به گلبول‌­هاي سفيد بدن حمله کرده و شروع به تكثير مي­كند. بنابراین ویروس وارد سلولی می‌شود که وظیفه آن از بین بردن عوامل بیگانه ازجمله HIV است! مانند دشمني كه در ارتش يك كشور رسوخ كرده و مانع اقدام سربازهاي آن كشور در مقابل بيگانگان می‌شود؛ بدن نیز در برابر ویروس موجود در گلبول‌های سفید هیچ اقدامی انجام نمی‌دهد. به این ترتیب در اوایل بیماری، نه ویروس فعالیتی دارد و نه بدن عکس‌العملی نشان می‌دهد؛ بنابراین مرحله اول هیچ علامتی ندارد.

بعد از مدتي (23 تا 90 روز پس از ورود ویروس) ماده‌ای به نام آنتی‌بادی در خون ترشح مي‌شود به تشخيص آزمايشگاهي ایدز كمك مي كند.

مقاله مرتبط:تشخیص ایدز در خانه

مرحله نهایی و کشنده بیماری به نام ایدز

 ويروس اچ‌آی‌وی در گلبول سفيد پنهان شده و از امکانات گلبول سفید برای رشد و تکثیر خود استفاده می‌کند؛ بدین ترتیب گلبول سفيد آرام آرام توان و كارایي خود را از دست داده و تمام توانش صرف تکثیر ویروس می­‌شود.

روند از بین رفتن سیستم ایمنی توسط ویروس ایدز ممکن است 5 تا 20 سال زمان ببرد. در نهایت سیستم ایمنی نمی­‌تواند وظایف خود که شامل مقاومت و مقابله بدن دربرابر عوامل بیماری‌زا است را به درستی انجام دهد. این وضعیت ایدز نامیده می‌شود. اگر در این مرحله عامل بيماري‌زايی به غیر از ویروس ایدز وارد بدن شود، گلبول­‌هاي سفيد نمي‌­توانند به وظيفه محافظتی خود عمل كرده و بدن قادر به از بین بردن عامل بیماری‌زا نيست. درنتیجه میکروب مذکور می‌تواند باعث به وجود آمدن بیماری و علایم ایدز شود.

با کاهش قدرت و کارایی گلبول­‌هاي سفيد میکروب­‌هایی كه در حالت عادي بيماري­‌هاي ساده‌ای ايجاد کرده و به سرعت درمان می‌­شدند، عفونت‌های شدیدی را به وجود می‌آورند. درواقع بيماري­‌هاي عفوني و سرطان­‌هاي غير عادي در بدن فرد فرصت رشد وبيماري‌زايي پيدا مي­‌كنند.

فاصله زمانی بین ورود ویروس به بدن و مرحله ایدز، به دو عامل مهم بستگی دارد :

  1. قدرت سیستم ایمنی: هر چه توان و قدرت سیستم ایمنی بیشتر باشد، این بازه طولانی‌تر است. و هر عاملی مانند عفونت­‌های دیگر، سوتغذیه و استرس که سیستم ایمنی را ضعیف می‌­کند باعث کوتاه شدن این فاصله زمانی می‌­‍‌‌شوند.
  2. تعداد ویروس وارده شده: هرچه تعداد ویروس وارد شده بیشتر باشد، قوای سیستم ایمنی سریع‌تر کاهش پیدا می‌کند.

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به ایدز هستند؟

تمام افراد جامعه به نوعی در معرض خطر ابتلا به ایدز هستند؛ اما با توجه به راه­‌های انتقال ایدز، ریسک ابتلا در گروهی از افراد بیشتر از سایرین است:

  1. معتادان و كساني كه مواد مخدر تزريقي را با سرنگ و سر سوزن­‌هاي مشترك استفاده می­کنند. و شرکای جنسی آنها.
  2. افرادي كه روابط جنسي با شرکای جنسی متعدد دارند.
  3. افراد مبتلا به بيماري‌­هاي آميزشي و مقاربتي.
  4. دريافت كنندگان مكرر خون، فرآورده‌هاي خوني و فاكتورهاي انعقادي آلوده.
  5. همسران افراد مبتلا به ایدز و نوزادان دارای مادران میتلا به اید.
  6. کارگران جنسی.
  7. مردانی که با مردان روابط جنسی دارند.
  8. انجام خدمات دندان پزشکی، تاتو، خالکبوبی و ناخن کاری در مراکز بدون مجوز و غیر بهداشتی.

تفاوت بیماری ایدز با عفونت اچ‌­ای‌­وی به زبان ساده

ایدز درواقع مرحله آخر عفونت اچ­‌ای­‌وی است. HIV پس از ورود به بدن، سال‌ها در سلول‌های ایمنی پنهان شده و درنتیجه هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. درواقع فرد مبتلا می‌تواند چندین سال ابتدایی را مانند یک فرد عادی زندگی کند. اما زمانی‌که تعداد سلول‌های CD4+T به کمتر از 200 عدد در هر میلی‌متر مکعب خون می‌رسد، علائم شروع شده و فرد درگیر انواع عفونت‌های فرصت‌طلب می‌شود. شروع علایم، نشانده مرحله کشنده و خطرناک عفونت یا همان ایدز است.

امروزه با تولید داروهای ضد ویروس، تعداد سلوهای‌ایمنی در اکثر افراد HIV مثبت، بیش از 200 عدد حفظ شده و درواقع دارو­ها، مانع تکثیر ویروس می­‌شوند. بنابراین اکثر افراد، مرحله آخر عفونت اچ‌آی‌وی (ایدز) را تجربه نمی­‌کنند (3).

تشخیص ویروس ایدز و بررسی نتایج آزمایش‌

بعد از فهمیدن جواب بیماری ایدز چیست باید نحوه تشخیص آن را بدانیم. به­ طورکلی آزمایش‌های تشخیص ویروس ایدز، می­توانند به روش مستقیم، با تشخیص خود ویروس در بدن، یا به روش غیرمستقیم، با بررسی آنتی‌­بادی‌­های تولید شده برضد ویروس در خون، اچ‌آی‌وی را شناسایی کنند.

دوره پنجره: در این دوره، ویروس در بدن وجود دارد اما بخاطر پایین بودن سطح آن در خون، نتیجه آزمایش تشخیصی به اشتباه منفی می‌شود (منفی کاذب). بنابراین باید توجه کرد که برای انجام آزمایش، دوره پنجره تمام شده باشد. این دوره برای آزمایش‌­های روش مستقیم مانند آزمایش PCR، 10 تا 33 روز پس از شروع عفونت است. و آزمایش‌­های غیر مستقیم دوره پنجره‌ای معادل 23 تا 90 روز دارند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌­های امریکا (CDC)توصیه می­‌کند که تمامی افراد بین 13 تا 64 سال، حداقل یک‌بار آزمایش اچ‌آی‌وی را انجام دهند. همچنین افراد در معرض خطر ویروس ایدز بهتر است هر 3 تا 6 ماه آزمایش دهند (4).

آیا از سلامت خود مطمئن هستید؟ با کیت‌های خودارزیابی ایدز، در کمتر از 20 دقیقه و به‌صورت کاملاً محرمانه، از وضعیت خود آگاه شوید. همین حالا سفارش دهید!

منابع:

  1. https://www.hiv.gov/hiv-basics/overview/about-hiv-and-aids/what-are-hiv-and-aids
  2. https://medlineplus.gov/hivaids.html
  3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/symptoms-causes/syc-20373524
  4. https://www.cdc.gov/hiv/basics/whatishiv.html
5/5 - (1 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *