انجام آزمایش ایدز در خانه
انجام آزمایش ایدز در خانه از راه‌های بسیار موثری است که باعث تشویق افراد برای انجام آزمایش ایدز و جلوگیری از پیشرفت بیماری میشود. تست‌های خودارزیابی ایدز در خانه، به دو شکل انجام می‌شوند:
1. تست‌هایی که با یک قطره خون از نوک انگشتان دست انجام می‌شوند (تست‌های رایج در ایران)
2. تست‌هایی که با بزاق دهان انجام می‌شوند
بر اساس گزارش سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA)، در صورت انجام صحیح آزمایش‌های ایدز در خانه، دقت کیت‌های گفته‌شده ۹۹.۹۸ درصد است؛ به عبارتی از هر ۵۰۰۰ نمونهِ منفی مورد آزمایش، تنها ممکن است یک نمونه به طور مثبت کاذب شود. بنابراین اگر نتیجه تست با رعایت صحیح دستورالعمل،منفی شود، دیگر جای نگرانی وجود ندارد و درصورتیکه جواب آزمایش مثبت شود، نیاز به انجام تست‌های تأییدی ازجمله مانند آزمایش وسترن بلات می‌باشد (۱).
روش انجام آزمایش HIV در خانه
انجام آزمایش ایدز در خانه نیاز به دانش و تخصص خاصی ندارد. یک قطره خون از نوک یکی از انگشتان فرد با تجهیزات داخل کیت‌های خودارزیابی گرفته شده و نتیجه کمتر از ۳۰ دقیقه پس از شروع آزمایش مشخص میشود.
طبق پروتکل‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، توصیه می شود که ۴۵ روز بعد از برخورد احتمالی با ویروس ایدز ( به‌عنوان مثال ۴۵ روز بعداز یک رابطه جنسی پر خطر و محافظت نشده با یک شریک جنسی جدید)، تست خودارزیابی ایدز انجام شود. در ادامه، در صورت نتیجه منفی، بهتر است افراد ۴۵ روز بعد از انجام آزمایش اول نیز مجدداً بررسی شوند. با توجه به مطالعات انجام شده دقت این روش بیش از ۹۹.۸ درصد است.
تفسیر نتیجه منفی در این حالت بیانگر این موضوع است که اگر از آخرین باری که فرد در معرض خطر ابتلا به ویروس ایدز بوده سه ماه گذشته، فرد می تواند از وضعیت سلامتی خود مطمئن باشد.
با توجه به اینکه برای درمان و پیشگیری از ایدز واکسن موثری تولید نشده است، تنها راه کنترل بیماری و جلوگیری از انتقال آن به دیگران انجام آزمایش است (۲).
زمان توصیه شده برای انجام آزمایش ایدز در خانه
با توجه به اینکه بیماری ایدز ممکن است به‌طور میانگین تا ده سال پس از ابتلا هیچ علامت بالینی نداشته باشد، CDC توصیه می‌کند تمام افراد ۱۳ تا
۶۴ حداقل یک بار آزمایش غربالگری ایدز را انجام دهند و همچنین افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به ویروس قرار دارند ازجمله کسانیکه شرکای جنسی متعددی دارند، افرادی که رابطه جنسی محافظت نشده و بدون کاندوم دارند و افرادی که مواد مخدر را با سرنگ مشترک استفاده می‌کنند، بهتر است هر سه تا شش ماه یکبار، آزمایش را تکرار کنند.
افرادی که در مراحل اولیه عفونت اچ‌ای‌وی از بیماری خود آگاه می‌شوند و داروهای ضد رتروویروسی را منظم استفاده می‌کنند، نسبت به کسانیکه در مراحل پایانی بیماری از وضعیت خود مطلع می‌شوند، در کنترل بیماری موفق‌تر هستند.
آیا نتیجه آزمایش ایدز در خانه نیاز به تایید دارد؟
نتیجه مثبت آزمایش ایدز با استفاده کیت‌های خودارزیابی ایدز در خانه یا در آزمایشگاه به روش الایزا، نیاز به تایید با آزمایشی همچون وسترن‌بلات دارد. اما نتیجه منفی در استفاده از کیت‌های خودارزیابی ایدز در خانه (در صورتی که تست پس از دوره پنجره انجام شود) نیاز به تایید با روش دیگری ندارد.
دوره پنجره چیست؟
دوره پنجره، فاصله زمانی است بین ورود اچ‌آی‌وی به بدن تا زمانی که سیستم ایمنی بر علیه ویروس آنتی‌بادی کافی تولید می‌کند. دوره پنجره برای کیت‌های آزمایش ایدز در خانه ۲۳ تا ۹۰ روز است (به طور میانگین ۴۵ روز طول می‌کشد تا آنتی‌بادی‌های ضد ویروس اچ‌آی‌وی قابل شناسایی شوند).
اگر نتیجه آزمایش ایدز در خانه مثبت شود، باید چه کرد؟
نتیجه مثبت کیت‌های تشخیصی ایدز، نشان‌دهنده قطعی ابتلای افراد به بیماری ایدز نمی‌باشد. همانطور که پیشتر گفته شد، نیاز است شخص برای تایید نتیجه‌ی خود به مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری یا مشاورین بهداشتی در مرکز خدمات جامع سلامت در نزدیکی محل سکونت خود مراجعه کرده و مراحل تایید بیماری را انجام دهند.
لازم به ذکر است که در صورت تایید ابتلای فرد به ویروس اچ‌آی‌وی، تمام اطلاعات کاملا محرمانه خواهد بود. در حال حاضر داروهای کنترل بیماری ایدز به صورت رایگان در اختیار مبتلایان قرار می‌گیرد. بیماری ایدز در مراحل اولیه ، کاملا قابل کنترل است و با مصرف منظم داروها ، علایم بیماری ایدز در افراد بروز پیدا نمی‌کند.
شرایطی که ممکن است تست انجام آزمایش ایدز در خانه را تحت تاثیر قرار داده و خطا ایجاد کنند:
· انجام آزمایش در دوره پنجره
· افرادی که از به بیماری ایدز خود مطلع و تحت درمان با داروهای کنترل ایدز هستند: تعداد آنتی‌بادی بر علیه ویروس در خون این افراد کاهش یافته و ممکن است نتیجه آزمایش در خانه منفی کاذب شود.
· افرادی که با بیماران اچ‌ای‌وی مثبت در ارتباط هستند و برای پیشگیری از ابتلا به ایدز از داروهای PrEP استفاده می‌کنند: در این
افراد، در صورت ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی به‌علت واکنش تأخیری بدن در تولید آنتی‌بادی بر علیه ویروس، دوره پنجره طولانی‌تر بوده و ممکن است در نتیجه آزمایش ایدز تداخل ایجاد کند.
· عدم توجه به دستورالعمل کیت‌های خودارزیابی ایدز: عدم جمع آوری خون کافی از نوک انگشت برای انجام آزمایش می‌تواند در نتیجه آزمایش ایدز در خانه تداخل ایجاد کند (۳).
تنها راه تشخیص قطعی عفونت ایدز انجام آزمایش است و افرادی که محرمانه بودن، جواب سریع و در دسترس بودن آزمایش ایدز برایشان در اولویت قرار دارند، می‌توانند با انجام آزمایش ایدز در خانه از وضعیت سلامتی خود آگاه شوند (۴).
منابع:
(۱)https://www.fda.gov/vaccines-blood-biologics/approved-blood-products/information-regarding-oraquick-home-hiv-test
(۲)https://www.cdc.gov/hiv/basics/hiv-testing/hiv-self-tests.html
(۳)https://www.aidsmap.com/about-hiv/how-accurate-self-testing-home-testing-hiv
(۴)https://www.webmd.com/hiv/hiv-home-test-overview
