دوره پنجره بیماری ایدز در انتقال خون
ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی بیماری است که توسط ویروسی به نام HIV ایجاد می‌شود. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، حدود ۵ تا ۱۰ درصد از افراد مبتلا به عفونت ایدز در سراسر جهان از طریق دریافت خون یا فرآورده‌های خونی به این بیماری آلوده شده‌اند. این درصد در
کشورهایی که با مشکلات فرآورده‌های خونی مواجه هستند و فرآورده‌های خونی را از کشورهای با شیوع بالای عفونت ایدز وارد می‌کنند، بیشتر است. افرادی که خون آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی را دریافت می‌کنند، در بیش از ۹۰ درصد موارد به عفونت ایدز مبتلا می‌شوند (۱). ما در این مقاله دوره پنجره ایدز در انتقال خون را شرح داده ایم.
دوره پنجره ایدز در انتقال خون
پس از ورود ویروس اچ‌آی‌وی به بدن از طریق انتقال خون، ویروس تکثیر پیداکرده و بدن نیز شروع به تولید پروتئین‌هایی به‌نام آنتی‌بادی علیه ویروس می‌کند. تا مدت زمان مشخصی که تعداد ویروس و پروتئین‌های گفته‌شده به حد مشخصی نرسیده‌است، امکان تشخیص بیماری با هیچ‌یک از روش‌های آزمایشگاهی وجود ندارد.
به این فاصله زمانی بین ورود ویروس به بدن و زمانی‌که می‌توان با انجام آزمایش بیماری را تشخیص داد، دوره پنجره گفته می‌شود. دوره پنجره ایدز در انتقال خون با توجه به روشی که برای تشخیص بیماری انجام می‌شود متفاوت است:
آزمایش غربالگری آنتی‌بادی
این روش، آنتی‌بادی‌های ضد ویروس اچ‌آی‌وی که توسط سیستم ایمنی بدن انسان تولید می‌شوند را بررسی می‌کند. دوره پنجره این روش ۲۳ تا ۹۰ روز پس از ابتلا به عفونت ایدز می‌باشد. وجود آنتی‌بادی‌های ضدویروس اچ‌آی‌وی در خون نشان‌دهنده مبارزه سیستم ایمنی بدن با ویروس اچ‌آی‌وی و ابتلای افراد به عفونت ایدز است. آزمایش‌های غربالگری ایدز سه ماه بعد از برخورد احتمالی با ویروس، با دقت ۹۹.۸ درصد عفونت را تشخیص می‌دهند.
آزمایش‌های غربالگری آنتی‌ژن/ آنتی‌بادی
دوره پنجره در این روش، ۱۸ تا ۴۵ روز پس از برخورد احتمالی با ویروس است. در این روش، علاوه بر آنتی‌بادی‌های ضدویروس، همزمان آنتی‌ژن P24 اچ‌آی‌وی نیز بررسی می‌شود.
آزمایش PCR
سریع‌ترین روشی که می‌تواند بعد از ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی عفونت را تشخیص دهد، آزمایش PCR است. در این تست ژنوم ویروس اچ‌آی‌وی در خون شناسایی می‌شود که دوره پنجره‌ای حدود ۱۰ تا ۳۳ روز دارد. به علت هزینه بالای این آزمایش، معمولا این تست در تشخیص کاربردی ندارد و اغلب در تأیید نتیجه آزمایش‌های مثبت با روش‌های غربالگری استفاده می‌شود (۲). درواقع تمامی نتایج مثبت آزمایش‌های غربالگری ایدز با روش وسترن‌بلات یا PCR تایید می‌شوند.
احتمال انتقال ویروس در انتقال خون
در بانک خون با استفاده از پرسشنامه محرمانه و انجام آزمایش‌های غربالگری بر روی نمونه خون‌های اهدایی، از انتقال ویروس اچ‌آی‌وی به دریافت‌کنندگان خون و فرآورده‌های خونی جلوگیری می‌شود. به‌طوری که از سال ۱۹۸۵ که آزمایش‌های آنتی‌بادی در دسترس قرار گرفته اند، احتمال انتقال ویروس از ۲۷۰ نفربه ازای هر ۱۰۰۰۰ تزریق به ۷ نفر به ازای هر ۱۰۰۰۰ تزریق خون کاهش یافته‌است. تنها تعداد بسیار کمی از افراد مبتلا که در دوره پنجره ایدز قرار دارند (۱۸تا ۴۵روز بعد از آلودگی) ممکن است به وسیله آزمایش در انتقال خون شناسایی نشوند.
تا سال ۱۹۹۵(سال ۱۳۷۳) ابتلای ۳۶۸ نفر به عفونت ایدز از طریق انتقال خون گزارش شده است که از این میزان بیشترین ابتلا مربوط به کشور جمهوری اسلامی ایران و پس از آن تونس، مراکش، عربستان سعودی، مصر و عراق است. اغلب موارد ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی از طریق انتقال خون در ایران، عراق و عربستان سعودی اغلب به واسطه استفاده از خون وارداتی آلوده، به این بیماری دچار شده‌اند (۱).
منابع:
1. https://www.emro.who.int/emhj-volume-2-1996/volume-2-issue-2/article14.html
2. https://www.cdc.gov/hiv/basics/hiv-testing/hiv-window-period.html
سلام خسته نباشید من بعد از شش ماه رابطه پرخطر آزمایش اچ آی وی دادم که خدارو شکر منفی شد
خیالم راحت باشه؟
درود و احترام
منفی و به زندگیت برس