چرا پشه ناقل ایدز نیست ؟

انواع بیماری‌های مالاریا، آنسفالیت ژاپنی، تب زرد، تب نیل غربی ،آنسفالیت اسب شرقی، آنسفالیت اسب غربی، آنسفالیت لاکراس، آنسفالیت ونزوئلا، آنسفالیت سنت لوئیس، تب دنگی  و تب زیکا از جمله عفونت‌های انگلی و ویروسی هستند که به وسیله پشه‌ها به انسان منتقل می‌شوند. به همین دلیل پشه‌ها را یکی از خطرناک‌ترین حیوانات کره زمین برای انسان می‌دانند با این حال چرا پشه ناقل ایدز نیست ؟ در ادامه به پاسخ این سوال میپردازیم.

دلایل عدم انتقال

اما در مورد ویروس اچ‌آی‌وی حتی زمانی که پشه یک فرد مبتلا به ایدز را نیش بزند و بلافاصله فرد سالم دیگری را نیش بزند، ویروس اچ‌آی‌وی منتقل نخواهد شد. عوامل مهمی در ساختار بدن پشه و ساختار ژنتیکی ویروس HIV وجود دارند که مانع انتقال ویروس اچ‌آی‌وی از بدن پشه به انسان می‌شوند:

• مکانیسم تکثیر ویروس HIV

ویروس HIV نمی‌تواند در بدن پشه تکثیر شود. اچ‌آی‌وی برای اینکه تکثیر یابد، مجبور است ابتدا بوسیله گیرنده‌های خود به سلول‌های بدن میزبان متصل شود. بر روی سطح ویروس اچ‌آی‌وی گیرنده‌های وجود دارد که فقط به نوع خاصی از سلول‌های ایمنی بدن انسان متصل و وارد این سلول‌ها می‌شوند.

اما در بدن پشه‌ها، ویروس‌های اچ‌آی‌وی نمی‌تواند وارد سلول‌ها شوند و قبل از تکثیر ، توسط آنزیم‌هایی معده پشه هضم می‌شوند. عملا HIV نمی‌تواند سلول‌هایی  را در پشه شناسایی و پشه‌ها را به عفونت اچ‌آی‌وی مبتلا کند.

• مکانیسم تغذیه پشه ­ها

خرطوم پشه‌ها برای مکیدن خون میزبان ساختار جالبی دارند، این خرطوم از دو لوله تشکیل شده است. پشه‌ها ابتدا با یک لوله بزاق خود را وارد بدن میزبان می‌کنند و با لوله دیگر خون فرد را می‌مکند. به همین دلیل خون میزبان بعدی با محتویات معده پشه ، تماس نخواهد داشت و در صورت وجود ویروس اچ‌آی‌وی در معده پشه‌ها ، امکان انتقال به میزبان بعدی وجود ندارد.(۱)(۲)

کشتن پشه و انتقال ایدز

گاهی یک پشه در هنگام مکیدن خون در روی بدن له  و مقدار بسیار کمی خون در محل گزش ، پخش می‌شود. اگر خون قبلی که پشه مکیده است حاوی ویروس اچ‌آی‌وی باشد بازهم پشه ناقل ایدز نیست، زیرا مقدار خونی که در روی پوست پخش شده بسیار کم است و برای انتقال بیماری باید خون بیشتری وجود داشته باشد.

اگر بیش‌از ده میلیون پشه بروی پوست له شود احتمال انتقال ویروس اچ‌آی‌وی وجود خواهد داشت. از طرفی در این حالت، تعداد بسیار کمی از ویروس اچ‌آی‌وی که ممکن است از طریق له شدن پشه وارد بدن شود که این تعداد نمیتواند باعث ابتلا فرد شود. (۳)

راه های اصلی انتقال ایدز

بیماری ایدز بسیار خطرناک است اما خوشبختانه راه‌های انتقال بسیار محدودی دارد. راه‌های اصلی انتقال ویروس اچ‌آی‌وی ، روابط جنسی محافظت نشده با شرکای جنسی متعدد، استفاده مشترک از تجهیزات مشترک برای تزریق مواد مخدر و انتقال عمودی از مادر به نوزاد در دوران بارداری، حین زایمان و دوران شیردهی است.

امروزه این بیماری خطرناک با تشخیص بموقع قابل کنترل است و افراد مبتلا، می‌توانند با مصرف قرص‌های ضد رتروویروسی از پیشرفت بیماری و انتقال ویروس به دیگران جلوگیری و طولانی‌تر زندگی کنند و حتی یک زندگی عادی داشته باشند‌

کی آزمایش ایدز بدهم ؟

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا توصیه می‌کند همه افراد ۱۳ تا ۶۴ سال حداقل یک بار آزمایش اچ‌آی‌وی را جز مراقبت‌های بهداشتی خود قرار دهند تا با تشخیص  و درمان بموقع عفونت اچ‌آی‌وی ، از گسترش HIV  جلوگیری کنند‌. این مرکز همچنین توصیه می‌کند افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی‌ ‌اند و نگران سلامتی خود هستند به طور منظم هر سه تا ۶ ماه یک بار آزمایش اچ‌آی‌وی انجام دهند.(۴)

اگر احتمال ابتلای خود را به این بیماری میدهید میتوانید با استفاده از کیت خانگی آزمایش ایدز بصورت محرمانه آزمایش ایدز خود را انجام دهید و یا به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری مراجعه کنید.

منابع:

1. https://www.healthline.com/health/can-mosquitoes-transmit-hiv#summary
2. https://www.aidsmap.com/about-hiv/faq/can-mosquitoes-transmit-hiv
3. https://www.nature.com/scitable/blog/viruses101/why_cant_mosquitos_transmit_hiv/
4. https://www.cdc.gov/hiv/testing/index.html