ایدز به کدام قسمت از بدن آسیب میرساند ؟
اگر بیماری ایدز درمان نشود، ویروس عامل آن میتواند، قسمت مهمی از سلولهای ایمنی را نابود کند و علاوه بر این احتمال ابتلا به سایر عفونتها را افزایش دهد. این بیماری میتواند به کمک عفونت‌های فرصت طلب هر قسمتی، از جمله سیستم تنفسی، سیستم عصبی وسایل ارگان‌های بدن را تحت تاثیر قرار دهد.(۱) در ادامه این مطلب به پاسخ سوال ایدز به کدام قسمت از بدن آسیب میرساند ؟ میپردازیم.
حمله hiv به سیستم ایمنی
ویروس اچ‌آی‌وی به نوع خاصی از سلولهای ایمنی به نام لنفوسیت های T helper یا سلولهای+T CD4 حمله میکند و در درون آنها مخفی می‌شود. از امکانات سلولی استفاده و مانند یک ماشین تکثیر شروع به تولید نسخه‌های زیادی از خود میکند و در نهایت ، سلول ایمنی متورم و پس از ترکیدن سلول آلوده، تعداد زیادی ویروس اچ‌آی‌وی در خون آزاد می شود. به این طریق بیماری ایدز پیشرفت و سلولهای بیشتری را آلوده میکند تا در نهایت سیستم ایمنی به شدت ضعیف می‌شود به طوری که حتی یک سرماخوردگی ساده برای فرد مبتلا میتواند، بسیار خطرناک باشد.(۲)
ایدز به کدام قسمت از بدن آسیب میرساند؟!
سیستم تنفسی
سرفه، تنگی نفس، سرفه خونی یا خلط دار و درد ریه‌ها از جمله علایم نشان دهنده مشکلات ریوی است. همه افراد ممکن است دچار مشکلات تنفسی شوند اما در مبتلایان به ایدز به علت ضعف شدید سیستم ایمنی، عوارض مشکلات ریوی بسیار جدی است.
ذات الریه
پنومونی ناشی از قارچ پنوموسیستیس یکی از عوارض ریوی شایع در عفونت اچ‌آی‌وی است و معمولاً زمانی بروز میکند، که در اثر بیماری ایدز، تعداد لنفوسیت‌های T CD4 به کمتر از ۲۰۰ عدد در هر میلی لیتر خون برسد.
ذات الریه در اثر استرپتوکوک پنومونیه یک دیگر از مشکلات ریوی افراد ایدزی است.
سل ریوی
نرخ ابتلا به سل ریوی در افراد HIV مثبت بسیار بالا است و یکی از عوامل اصلی مرگ و میر افراد ایدزی در سراسر جهان، بیماری سل است. سل ریوی ممکن است در هر زمانی از عفونت اچ‌آی‌وی بروز کند، اما زمانی که تعداد سلولهای CD4 به کمتر از ۴۰۰ عدد برسد ، احتمال سل ریوی بیشتر و بدن نسبت به این عفونت آسیب پذیرتر است.
سیگار یکی از دلایل سرطان ریه و عامل اصلی بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD) است. مطالعات نشان داده افراد مبتلا اچ‌آی‌وی چه سیگار بکشند یا نه، نسبت به افراد عادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به COPD هستند.
سرطان ریه
بیماران ایدزی از طریق ویروس سارکوم کاپوزی و لنفوم غیرهوچکین بیشتر در معرض ابتلا به سرطانهای ریوی هستند. کریپتوکوکوزیس، هیستوپلاسموز و کمپلکس مایکوباکتریوم آویوم (MAC) از دیگر عوامل مشکلات ریوی‌اند که در افراد اچ‌آی‌وی مثبت بیشتر بروز می‌کنند.(۳و۴)
انواع عوارض عصبی بیماری ایدز
زوال عقل یکی از علائم مرتبط با عفونت اچ‌آی‌وی است که در مراحل پیشرفته بیماری ایدز رخ می‌دهد. این اختلالات، عملکردهای شناختی مغز مانند فکر کردن ، درک کردن و به خاطر آوردن را مختل می‌کنند. این نوع زوال عقلی تهدیدی جدی برای ادامه زندگی مبتلایان است.
علاوه بر این، آسیب به اعصاب سراسر بدن باعث نوروپاتی و علائمی مانند درد و ضعف عضلانی می‌شود. نوروپاتی اعصاب حسی و حرکتی به دو شکل خود را نشان می‌دهد
پلی‌نورو‌پاتی HIV ، در این وضعیت اختلالات اعصاب حسی و حرکتی در قسمت‌های انتهایی اندام‌ها، باعث بی‌حسی، درد و ضعف عضلانی در دست و پا می‌شوند.
مونو نوروپاتی، این حالت ، باعث التهابی مشابه سندروم گیلن باره در افراد می‌شود و علایم با توجه به عصب درگیر منجر به بی‌حسی و درد قفسه سینه و یا نقص حسی _حرکتی می‌شوند.
انواع دیگر مشکلات عصبی
میلوپاتی واکوئلی، باعث بروز سوراخ‌های ریزی در رشته‌های اعصاب نخاعی می‌شود. این وضعیت در مبتلایان به ایدز و همچنین کودکان مبتلا شایع است. افراد مبتلا به ایدز اغلب در اثر شرایط روانی بیماری، اضطراب، افسردگی، توهم و… تغیرات قابل توجهی در خلق و خوی خود تجربه می‌کنند.
نوروسیفلیس ایدز
افراد مبتلا به ایدز اگر همزمان درگیر بیماری سفلیس شوند. در صورت عدم درمان سفلیس، به سرعت پیشرفت و ممکن است به سیستم عصبی آسیب بزند و با تخریب سلولهای عصبی باعث اختلال در راه رفتن، از دست دادن بینایی، شنوایی، و زوال عقل شوند.(۵)
ضایعات پوستی بیماری ایدز
انواع مختلفی از ضایعات پوستی مرتبط با بیماری ایدز و سایر عفونت‌های میکروبی فرصت طلب بصورت همزمان، در افراد ظاهر می‌شود.
راش‌های سیفلیسی، این ضایعات در ابتدا به صورت شانکر‌های، نرم و بدون درد در ناحیه تناسلی ، راست روده و دهان بروز می‌کنند و با پیشرفت بیماری سراسر بدن حتی کف دست‌ها و پاها را درگیر می‌کنند.
بروز درماتیت سبورئیک (پوسته‌های زرد و سفید بروی پوست سر) و فولیکولیت ائوزینوفیلیک (تورم و خارش فولیکول‌های مو) ، زونا ،ظهور دوباره آبله مرغان در افراد مبتلا به ایدز ، این بار با تاول‌های دردناک که عموماً یک طرف بدن را درگیر می‌کنند.
تبخال، زخم‌های دردناک در دهان و یا اندام تناسلی به واسطه ویروس هرپس سیمپلکس، برفک دهان، لکه‌های سفیدی بر روی زبان زیر گونه‌ها، کام و گاهی در مری به واسطه قارچ کاندید آلبیکنز، زگیل تناسلی در ناحیه آلت تناسلی، واژن و یا مقعد در اثر ویروس پاپیلومای انسانی، فتودرماتیت، حساسیت شدید پوست به اشعه خورشید
لوکوپلاکی مودار دهان، لکه‌های سفید و مودار بر روی زبان که احتمالاً به واسطه ویروس اپشتین‌بار بروز میکند. و در نهایت سرطان پوست در اثر ضعف سیستم ایمنی افراد اچ‌آی‌وی مثبت از جمله ضایعات پوستی بیماری ایدز هستند.(۶)
نحوه پیشگیری از آسیب ایدز
در صورت تشخیص و درمان به موقع HIV ، بیشتر عوارض ناشی از بیماری ایدز قابل پیشگیری و درمان است. درمان‌های ضدرتروویروسی می‌توانند تکثیر ویروس اچ‌آی‌وی را کاهش دهند و مانع از پیشرفت بیماری شوند.
در افرادی که به طور منظم از داروهای ضد رتروویروسی استفاده می‌کنند ویروس قابل انتقال به دیگران نیست. به همین دلیل مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا(CDC) توصیه میکند، تمام افراد ۱۳ تا ۶۴ سال حداقل یک بار آزمایش HIVرا انجام دهند. تا با تشخیص به موقع و سریع ابتلا به اچ‌ای‌وی خود، مانع پیشرفت بیماری و انتقال ویروس به دیگران شوند. این مرکز همچنین توصیه میکند افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند هر ۳ تا ۶ ماه یک بار آزمایشHIV انجام دهند.
منابع:
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/316373
- https://www.healthline.com/health/hiv-aids/how-hiv-affects-the-body
- https://www.webmd.com/hiv-aids/hiv-respiratory-symptoms
- https://www.aidsmap.com/about-hiv/lung-problems-and-hiv
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/hiv-and-aids/neurological-complications-of-hiv
- https://www.webmd.com/hiv-aids/ss/slideshow-hiv-aids-skin
