انتقال ایدز از طریق خون پریودی
HIV ویروسی است که به نوع خاصی از سلول‌های سیستم ایمنی به نام سلول‌های لنفوسیت CD4 وارد شده و از پروتئین و آنزیم‌های آن برای تکثیر هزاران نسخه از خود استفاده می‌کند. طی این فرایند، HIV باعث مرگ سلول میشود. این روند ادامه پیدا کرده و تعداد زیادی از سلول‌های CD4، از بین می‌روند. در ادامه سیستم ایمنی به حدی ضعیف شده که عفونتهای فرصت‌طلب قادر به ایجاد بیماری‌های کشنده در انسان می‌شوند. در صورت عدم درمان، ممکن است بیماری تا 10 سال پنهان مانده و فرد تا پیش از مرحله آخر بیماری (ایدز)، هیچ علامتی نداشته باشد (۱).
آیا انتقال ایدز از طریق خون پریودی ممکن است؟
در زنان فعال از نظر جنسی، تعداد ویروس اچ‌آی‌وی (بار ویروسی) در ترشحات واژن می‌تواند در مراحل مختلف چرخه قاعدگی (مراحل پریودی، فولیکولی، تخمک گذاری و لوتئال) متفاوت باشد. همانطور که پیشتر اشاره شد این ویروس، به تنهایی قابلیت تکثیر نداشته و برای ادامه بقای خود نیاز به سلول‌های CD4+ T دارد. بنابراین مایعاتی از واژن که حاوی گلبول‌های سفید بیشتری هستند مانند خون (در دوران پریودی)، تعداد ویروس بیشتری نسبت به سایر ترشحات واژن دارند (۲).
مقاله مرتبط:جدول احتمال انتقال ایدز
از کجا بفهمیم دختری ایدز دارد؟
مطالعه‌ای در سال 2004 انجام شده و نتایج نشان دادند که با توجه به افزایش تعداد ویروس HIV در مایع دهانه رحم-واژن در هفته اول چرخه قاعدگی (مرحله پریودی)، انتقال ایدز از طریق خون پریودی به اوج خود رسیده و دقیقا قبل از شروع قاعدگی (روزهای پایانی مرحله لوتئال) تعداد ویروس به پایین‌ترین سطح در ترشحات واژن می‌رسد.
تحقیقات در دانشگاه مانیتوبا در کاندا، تفاوت‌های قابل‌توجهی در غلظت بعضی از فاکتورها در دو مرحله فولیکولی و لوتئال را نشان داده است. فاز فولیکولی با افزایش سطح فاکتور CCL2، کاهش غلظت اینترلوکین 1α و 1β، باعث افزایش قابل توجه تعداد سلول‌های CD4 + T شده که می‌توانند به ویروس HIV آلوده شوند. علاوه بر این از شروع قاعدگی تا پایان مرحله فولیکولی (۱۴ روز اول از چرخه قاعدگی)، تغییرات سطح هورمون‌های جنسی زنانه باعث تغییر PH محیط واژن و ساختار بافت رحم شده و احتمال عفونتهای مقاربتی و همچنین احتمال انتقال و ابتلا به بیماری ایدز افزایش می‌یابد.
انتقال ویروس HIV از طریق رابطه جنسی دهانی بسیار نادر است؛ اما در افرادی که در هفته اول چرخه قاعدگی (پریودی) رابطه جنسی دهانی انجام می‌دهند، در صورت آسیب لایه غشای مخاطی دهان در اثر خون‌ریزی لثه، زخم در دهان، گلو درد یا عفونتهای درمان‌نشده دهانی، احتمال انتقال ایدز از طریق خون پریودی وجود دارد (۳).
تاثیر HIV بر چرخه قاعدگی زنان
اچ‌آی‌وی علاوه بر آنکه بر سلول‌های سیستم ایمنی انسان اثرگذار است، می‌تواند در بعضی از بانوان مبتلا به بیماری ایدز، بر سیستم هورمون‌های جنسی اثر گذاشته و باعث بی‌نظمی در چرخه قاعدگی آن‌ها شود. یک مطالعه بالینی بر روی 828 زن بین سال‌های 1994-2002 نشان داده‌است که زنان HIVمثبت در مقایسه با دیگر زنان، بیشتر از یک سال به آمنوره غیرقابل توضیح (قطع خون‌ریزی پریودی بیشتر از سه ماه) مبتلا می‌شوند (۴).
تشخیص به‌موقع و درمان موثر بیماری ایدز، باعث کاهش تعداد ویروس‌ها در خون و دیگر مایعات بدن میشود. ممکن است در ادامه، تعداد ویروس به حدی کم شود که انتقال ایدز از طریق خون پریودی امکان پذیر نباشد. کاهش تعداد ویروس در پروسه درمان، نشانه اثربخشی داروها می‌باشد (5).
منابع:
https://www.nhs.uk/conditions/hiv-and-aids/causes/
https://bangkokhealth.com/en/q-a-hiv.html
https://www.aidsmap.com/about-hiv/menstrual-health-and-hiv
https://www.tht.org.uk/hiv-and-sexual-health/living-hiv-long-term/menstruation
https://www.cdc.gov/hiv/basics/livingwithhiv/treatment.html
