انتقال ایدز از طریق دهان
ایدز بیماری است که توسط ویروسی به نام HIV به‌وجود آمده و موجب تضعیف سیستم‌ایمنی می‌شود. ریسک ابتلا به این عفونت ازطریق دهان بسیار کم است؛ اما عواملی وجود دارند که می‌توانند خطر انتقال ایدز از این طریق را افزایش دهند.
رابطه جنسی دهانی از راه‌های انتقال ایدز از طریق دهان است که معمولا احتمال انتقال ویروس برای فرد پذیرنده آلت تناسلی 20 برابر کمتر از رابطه جنسی مقعدی است و حدود 0.04 درصد یا یک مورد از هر 2500 رابطه جنسی دهانی است (۱).
عواملی که شانس ابتلا به ایدز از طریق رابطه جنسی دهانی را افزایش می‌دهند عبارتند از:
· اگر در فرد پذیرنده آلت تناسلی زخمی در حفره دهان وجود داشته باشد یا لثه دچار خونریزی باشد، احتمال انتقال ویروس اچ‌آی‌وی از طریق رابطه جنسی دهانی افزایش می‌یابد.
· بیماری مقاربتی مانند کاندیدیازیس می‌تواند باعث بروز ضایعات سفید رنگ در دهان و یا مسواک زدن ، خلال کردن قبل از رابطه جنسی می‌تواند باعث خونریزی لثه افراد شوند.
· بریدگی و زخم‌ها‌ی تناسلی ناشی از بیماری‌های مقاربتی بر روی آلت تناسلی راهی برای انتقال ویروس اچ‌آی‌وی از طریق رابطه جنسی دهانی هستند.
· تب‌خال و یا زگیل تناسلی محل تجمع سلول‌های ایمنی بدن هستند و این سلول‌ها شانس فرد را برای ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی افزایش می‌دهند.
· در یک رابطه جنسی دهانی خطر انتقال ویروس اچ‌آی‌وی از طریق ترشحات و در اثر مکیدن واژن بسیار کم است اما در صورت وجود خون پریودی ابتلای فرد به ویروس اچ‌آی‌وی بیشتر می‌شود.
· وجود بیماری‌های مقاربتی در پذیرنده و یا در فاعل یک رابطه جنسی دهانی ، احتمال انتقال ویروس اچ‌آی‌وی و شانس ابتلا به عفونت ایدز را افزایش می‌دهد (۲).
هرچه تعداد ویروس اچ‌آی‌وی (بار ویروسی) در مایع منی بیشتر باشد احتمال انتقال ویروس نیز بیشتر است. تعداد ویروس در مرحله اولیه عفونت وهمچنین در افرادی که تحت درمان برای کنترل عفونت ایدز نیستند، بیشتر است.
بوسه عمیق فرانسوی از دیگر راه‌های انتقال ایدز از طریق دهان است. تعداد ویروس و سلول‌های آلوده به این ویروس در بزاق بیماران اچ‌ای‌وی مثبت نسبت به مایع منی و خون بسیار کمتر است. بنابراین در شرایط عادی، احتمال ابتلا به این عفونت از طریق بوسه عمیق نادر است. در صورت عدم آسیب سلول‌های داخلی حفره دهان، ویروس اچ‌آی‌وی نمی‌تواند از لایه داخلی حفره دهان به درون خون نفوذ کند. آنزیم‌های بزاق نیز باعث تخریب ساختار ویروس اچ‌آی‌وی می‌شوند.
هر عاملی که باعث بالا رفتن تعداد ویروس‌های اچ‌آی‌وی در بزاق شود، خطر ابتلا به عفونت ایدز را افزایش می‌دهد. خدمات دندانپزشکی، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، درصورت آسیب زدن به لثه، می‌توانند خطر ابتلا و انتقال عفونت ایدز را افزایش دهند (۳).
ابتلا به عفونت ایدز از طریق خوردن غذای آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی غیرممکن است؛ چراکه حرارت غذا و همچنین اسید معده، ویروس را از بین می‌برند. تنها در نوزادان درصورتیکه غذای جویده شده در دهان مادر یا نگهدارنده نوزاد با خون دهان فرد آلوده شده باشد، شانس بسیار کمی برای انتقال ویروس به نوزاد وجود دارد (۴).
راه‌های پیشگیری از ابتلای به عفونت ایدز از طریق دهان
· از پذیرفتن و انزال منی و مایع قبل از منی در دهان خودداری کنید.
· قبل از رابطه دهانی، از مسواک یا هر وسیله دیگری که ممکن است باعث آسیب به لثه و بافت حفره دهان شود،
استفاده نکنید.
· درصورت وجود زخم‌هایی در دهان و اطراف دهان، از رابطه جنسی دهانی خودداری کنید.
· استفاده از کاندوم در رابطه جنسی دهانی می‌تواند از ابتلا به عفونت ایدز پیشگیری کند.
· با تشخیص به‌موقع و مصرف منظم داروهای کنترل ایدز، تعداد ویروس در افراد HIVمثبت به قدری کاهش پیدا می‌کند که دیگر قابل انتقال به دیگران نخواهد بود (۵).
احتمال انتقال ایدز از طریق دهان نسبت دیگر راه‌های ابتلا به عفونت ایدز بسیار کم است، اما اگر فکر می‌کنید در معرض ابتلا به این بیماری قرار گرفته‌اید، تنها راه تشخیص قطعی، انجام آزمایش است. تشخیص بموقع بیماری اهمیت زیادی دارد؛ افرادی که سریعتر از وضعیت بیماری خود آگاه می‌شوند، درمان موثرتری دریافت کرده و از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری می‌کنند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) توصیه می‌کند تمام افراد ۱۳ تا ۶۴ سال، حداقل یک بار آزمایش اچ‌آی‌وی را انجام دهند و افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ایدز هستند بهتر است هر سه یا شش ماه یکبار آزمایش را تکرار کنند (۶).
آزمایش‌های غربالگری ایدز سه ماه بعد از احتمال ابتلا به عفونت ایدز با دقت ۹۹.۸ درصد می‌توانند بیماری را تشخیص دهند. تست‌های خودارزیابی ایدز در منزل با استفاده از یک قطره خون نوک انگشت در کمتر از 20 دقیقه وضعیت سلامتی شما را ارزیابی می‌کنند.
منابع:
(۱)https://www.aidsmap.com/about-hiv/oral-sex-and-risk-hiv-transmission
(۲)https://www.medicalnewstoday.com/articles/can-you-get-hiv-from-oral-sex#is-it-possible
(۳)https://www.healthline.com/health/is-hiv-transmitted-through-kissing#hiv-transmission
(۴)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3634149/
(۵)https://www.webmd.com/hiv-aids/features/blood-donation-policy
(۶)https://www.cdc.gov/hiv/basics/hiv-testing/hiv-self-tests.html
