علائم ظاهری ایدز
human immunodeficiency virus (HIV) ویروسی است که به CD4، نوعی از سلول‌های سیستم ایمنی، آسیب زده و توانایی بدن در مقابله با انواع بیماری‌ها را پایین می‌آورد. در صورتی‌که بیماری تشخیص داده نشود، به مرور پیشرفت کرده و به مرحله نهایی خود یعنی ایدز وارد می‌شود. در این شرایط بدن به شدت تضعیف شده و درمعرض عفونت و سرطان‌های مختلف قرار می‌گیرد (1).
علائم ایدز
معمولا افراد دقیقا پس از ابتلا به بیماری متوجه آن نشده و حدود 2 تا 4 هفته زمان میبرد تا اولین علائم آشکار شوند. اولین نشانه‌ها، مشابه آنفولانزا بوده و حدود یک تا دو هفته نیز ادامه پیدا می‌کنند؛ شامل تب، سردرد، دردهای عضلانی و درد مفاصل و … در ادامه پس از رفع علائم گفته شده، فرد وارد دوره کمون می‌شود. در این بازه، ویروس باسرعت در بدن تکثیر شده اما علائمی ایجاد نمی‌کند. این وضعیت ممکن است سال‌ها ادامه پیداکند اما نباید به معنای ازبین رفتن ویروس تلقی شود.
اگر بیماری در این دوران تشخیص داده نشود، بیمار وارد مرحله سوم و نهایی HIV یعنی ایدز می‌شود. ایدز می‌تواند باعلائمی از جمله موارد زیر همراه باشد:
– تعریق
– لرز
– تب مکرر
– اسهال مزمن
– توردم غدد لنفاوی
– لکه‌های سفید یا ضایعات غیر معمول در دهان و زبان
– خستگی مداوم
– ضعف
– کاهش وزن
– بثورات یا برجستگی‌های پوستی (2)
علائم ظاهری ایدز در بدن افراد
درمیان علائم گفته شده، تغییرات ظاهری و مشکلات پوستی افراد اهمیت ویژه‌ای دارند، حدود 90% افراد مبتلا به HIV، دچار راش یا سایر اختلالات پوستی می‌شوند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
مولوسکوم کنتاژیوزوم
نوعی عفونت ویروسی است که باعث ایجاد برجستگی‌هایی صورتی‌رنگ، با خارش بسیار زیاد، بر پوست می‌شود. این برجستگی‌ها معمولا بی‌ضرر هستند اما درصورت مبتلا بودن فرد به ایدز، بدون درمان و به خودی خود از بین نمی‌روند. پزشک می‌تواند ضایعات را به وسیله نیتروژن مایع، لیزر یا پمادهای موضعی از بین ببرد. معولا درمان باید هر 6 هفته یکبار، تکرار شود تا عفونت به طور کامل از بین رود (4).
تبخال‌هایی در ناحیه تناسلی و دهان
ویروسی به نام herpes simplex باعث ایجاد تبخال‌هایی دردناک در دهان و ناحیه تناسلی می‌شود که از علائم اصلی عفونت هرپس است. تبخال‌های گفته شده ممکن است در تمامی افراد ایجاد شوند اما احتمال بروز و همچنین شدت آنها در بیماران مبتلا به ایدز بسیار بیشتر است. اگر تبخال تناسلی دارید، حتما از وسایل مراقبتی در رابطه جنسی خود استفاده کنید (3).
زونا
اگر در کودکی آبله‌مرغان گرفته‌اید، ممکن است در بزرگسالی و درصورت ابتلا به ایدز، به بیماری زونا دچار شوید. این بیماری می‌تواند با ایجاد راش یا تاول‌هایی دردناک همراه باشد. گرچه معمولا از داروهای ضدویروس برای درمان این اختلال استفاده می‌شود، اما امروزه واکسنی نیز برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد که برای افراد بالای 50 سال و مبتلا به HIV، پیشنهاد می‌شود (3).
سارکوم کاپوزی
نوعی سرطان است که از سلول‌های لنف یا خونی شروع شده و موجب ایجاد ضایعاتی تیره بر روی پوست می‌شود. این ضایعات ممکن است به شکل ندول یا لکه‌هایی قهوه‌ای، بنفش یا قرمز ظاهر شوند که بر اندام‌های مختلف بدن (شش، کبد و بخش‌هایی از دستگاه گوارشی) تاثیر گذاشته و علائمی خطرناک مانند مشکلات تنفسی را به وجود می‌آورند. سرطان سارکوم کاپوزی با داروهای بسیار قوی ضدویروس یا رادیوتراپی، جراحی و شیمی‌درمانی کنترل می‌شود (4).
لکوپلاکیا مودار دهان
نوعی عفونت ویروسی است که باعث ایجاد لکه‌هایی سفید و مودار بر زبان می‌شود. این اختلال تنها در شرایطی که سیستم ایمنی به شدت ضعیف شده است، به وجود آمده و نیاز به درمان مجزا ندارد. درواقع یک درمان موثر برای HIV/AIDS با داروهای ضدویروس می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و موجب حذف این عفونت شود (4).
برفک دهان
کاندیدیازیس دهانی یا برفک دهان، نوعی عفونت قارچی است که باعث ایجاد یک لایه ضخیم سفید رنگ بر روی زبان یا قسمت داخلی گونه‌ها می‌شود. این عارضه می‌تواند با داروهای ضدقارچ، پاستیل‌هایی مخصوص یا دهان‌شویه کنترل کرد. کاندیدیازیس در میان افراد مبتلا به HIV بسیار رایج بوده و درمان آن به دلیل عودمجدد بیماری، دشوار است (4).
فتودرماتیت
نوعی عارضه است که به واسطه آن، پوست به آفتاب واکنش نشان داده و تیره‌تر می‌شود. این موضوع در افراد رنگین‌پوست شایع است اما هر فرد مبتلا به اچ آی وی (رنگین پوست یا غیره) مستعد ابتلا به فتودرماتیت می‌باشد.اگر شما از داروهای تقویت سیستم ایمنی استفاده می‌کنید، ممکن است با این پدیده به عنوان یک عارضه دارویی روبه‌رو شوید. محافطت از پوست در برابر آفتاب، مهم‌ترین استراتژی برای کاهش اثرات این اختلال است (4).
Prurigo nodularis(خارش ندولاریس)
یک بیماری پوستی که موجب ایجاد ضایعاتی سخت، با خارش شدید بر روی گردن، شانه‌ها، دست و پاها می‌شود. این اختلال در افراد مبتلا به عارضه‌های پوستی مانند اگزما رایج‌تر است، اما ممکن است در افراد مبتلا به HIV یا ایدز نیز، درنتیجه‌ی تضعیف سیستم ایمنی رخ دهد .کرم یا قرص‌های استروئیدی درمان اصلی این ضایعات می‌باشند. برای جلوگیری از خارش، پوستتان را در طول روز مرطوب نگه دارید (3).
در نهایت به یاد داشته باشید که تشخیص سریع و شروع درمان فوری، کلید اصلی برای داشتن یک زندگی با کیفیت در افراد مبتلا به HIV است. بنابراین اگر به وجود این ویروس در بدن خود شک دارید، حتما آزمایش مربوطه را انجام داده و درصورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
منابع:
- https://www.healthline.com/health/hiv-aids
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/symptoms-causes/syc-20373524
- https://www.webmd.com/hiv-aids/ss/slideshow-hiv-aids-skin
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/hiv-and-aids/hivaids-and-skin-conditions
