hpv چیست ؟ راهنمای کامل و ساده

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع‌ترین عفونت‌های منتقل‌شونده از راه جنسی در جهان است. این ویروس در دهه‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده و با بیماری‌هایی همچون زگیل‌های تناسلی و سرطان‌های مرتبط با HPV، مانند سرطان دهانه رحم، ارتباط داده شده است. با این حال، بسیاری از افراد هنوز از جزئیات این ویروس، نحوه انتقال، علائم، پیشگیری و درمان آن آگاهی کافی ندارند. در این مقاله، به زبان ساده و جامع به بررسی ویروس HPV می‌پردازیم و سوال “HPV چیست؟” را به طور کامل پاسخ می‌دهیم.

HPV چیست؟

HPV مخفف Human Papillomavirus یا همان ویروس پاپیلومای انسانی است. این ویروس یک عفونت ویروسی است که می‌تواند پوست و غشاهای مخاطی (مانند دهان، گلو، و ناحیه تناسلی) را آلوده کند. بیش از 150 نوع مختلف از ویروس HPV وجود دارد که هر کدام ممکن است تاثیرات مختلفی بر بدن داشته باشند. برخی از این ویروس‌ها باعث ایجاد زگیل‌های معمولی می‌شوند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند منجر به بروز زگیل‌های تناسلی یا حتی سرطان شوند.

چگونه HPV منتقل می‌شود؟

HPV عمدتاً از طریق تماس جنسی، از جمله تماس جنسی واژینال، مقعدی و دهانی، منتقل می‌شود. با این حال، انتقال HPV تنها محدود به رابطه جنسی نیست؛ این ویروس می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست در ناحیه تناسلی نیز منتقل شود. به همین دلیل، حتی استفاده از کاندوم نیز نمی‌تواند به طور کامل از انتقال HPV جلوگیری کند، هرچند که خطر انتقال را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

علائم HPV چیست؟

HPV می‌تواند در بیشتر افراد بدون هیچ علامتی وجود داشته باشد و بدن آن را به طور طبیعی دفع کند. اما در برخی موارد، این ویروس می‌تواند منجر به بروز زگیل‌های تناسلی یا سایر مشکلات سلامتی شود. علائم HPV به نوع ویروس و محل آلودگی بستگی دارد:

1. زگیل‌های تناسلی: یکی از شایع‌ترین علائم HPV زگیل‌های تناسلی است. این زگیل‌ها ممکن است در ناحیه تناسلی، مقعد یا حتی دهان و گلو ظاهر شوند. زگیل‌های تناسلی معمولاً به صورت برآمدگی‌های کوچک، گوشتی و گاه دسته‌ای شکل هستند.

2. زگیل‌های پوستی: برخی از انواع HPV می‌توانند باعث ایجاد زگیل‌های معمولی بر روی دست‌ها، پاها و سایر نقاط بدن شوند. این زگیل‌ها معمولاً بی‌ضرر هستند و خود به خود از بین می‌روند.

3. مشکلات جدی‌تر: برخی از انواع HPV که به عنوان “پرفشار” شناخته می‌شوند، می‌توانند منجر به تغییرات سلولی شوند که در نهایت به سرطان منجر می‌شود. سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان حلق و سرطان آلت تناسلی از جمله سرطان‌هایی هستند که می‌توانند با HPV مرتبط باشند.

چه کسی به HPV مبتلا می‌شود؟

HPV می‌تواند هر فردی را مبتلا کند، اما برخی افراد در معرض خطر بیشتری قرار دارند. عواملی که خطر ابتلا به HPV را افزایش می‌دهند عبارتند از:

1. تعداد زیاد پارتنرهای جنسی: هرچه تعداد پارتنرهای جنسی بیشتر باشد، خطر ابتلا به HPV افزایش می‌یابد.
2. فعالیت جنسی در سنین پایین: شروع زودهنگام فعالیت جنسی می‌تواند خطر ابتلا به HPV را افزایش دهد.
3. سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افرادی که به HIV مبتلا هستند، بیشتر در معرض ابتلا به HPV هستند.
4. سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به انواع پرخطر HPV را افزایش دهد.

تشخیص HPV چگونه انجام می‌شود؟

در بیشتر موارد، HPV بدون علامت است و خود به خود از بین می‌رود. اما در مواردی که علائم ظاهر می‌شود یا نگرانی در مورد ابتلا به HPV وجود دارد، آزمایش‌هایی وجود دارد که می‌توانند این ویروس را تشخیص دهند:

1. آزمایش پاپ اسمیر (Pap Smear): این آزمایش برای تشخیص تغییرات سلولی در دهانه رحم استفاده می‌شود که می‌تواند نشانه‌ای از عفونت HPV باشد. این آزمایش معمولاً برای زنان انجام می‌شود و بخشی از برنامه‌های غربالگری سرطان دهانه رحم است.

2. آزمایش HPV DNA: این آزمایش برای تشخیص وجود DNA ویروس HPV در سلول‌های دهانه رحم استفاده می‌شود. این آزمایش می‌تواند نوع ویروس HPV را که فرد به آن مبتلاست، شناسایی کند.

3. آزمایش‌های دیگر: در مواردی که زگیل‌های تناسلی وجود دارد، پزشک ممکن است با بررسی بصری و نمونه‌برداری از زگیل‌ها، نوع HPV را تشخیص دهد.

درمان HPV چگونه است؟

در حال حاضر، هیچ درمانی برای از بین بردن ویروس HPV وجود ندارد. اما بیشتر عفونت‌های HPV به خودی خود و بدون هیچ درمان خاصی از بین می‌روند. درمان‌های موجود معمولاً بر روی عوارض ناشی از HPV تمرکز دارند:

1. درمان زگیل‌های تناسلی: زگیل‌های تناسلی ممکن است با استفاده از داروهای موضعی، کرایوتراپی (انجماد زگیل‌ها) یا لیزر درمان شوند. درمان زگیل‌ها می‌تواند به کاهش علائم کمک کند، اما ویروس HPV همچنان ممکن است در بدن باقی بماند.

2. درمان تغییرات سلولی پیش سرطانی: در مواردی که HPV منجر به تغییرات سلولی پیش سرطانی در دهانه رحم یا سایر نواحی شده باشد، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند جراحی یا درمان با لیزر را توصیه کند.

3. پیگیری و مراقبت منظم: زنانی که به HPV مبتلا هستند باید به طور منظم آزمایش پاپ اسمیر و HPV را انجام دهند تا تغییرات سلولی پیش سرطانی به موقع شناسایی و درمان شوند.

پیشگیری از HPV

بهترین راه برای پیشگیری از HPV، واکسیناسیون است. واکسن HPV می‌تواند از ابتلا به انواع پرخطر این ویروس که منجر به سرطان می‌شوند، جلوگیری کند. واکسیناسیون به ویژه برای نوجوانان و جوانان قبل از شروع فعالیت جنسی توصیه می‌شود. 

عکس ویروس اچ پی وی – a ویروس سالم – b ویروس اچ پی وی در کنار سرم فرد واکسن نزده (سالم) – c آسیب جزئی آن در کنار سرم فردی که به تازگی واکسن زده (آسیب کم) – d از بین رفتن اچ پی وی در کنار سرم فردی که سه بار واکسن زده (آسیب زیاد)

سایر روش‌های پیشگیری شامل استفاده از کاندوم در رابطه جنسی، کاهش تعداد پارتنرهای جنسی و پیگیری منظم برای شناسایی زودهنگام عفونت HPV است.

HPV و باروری

HPV معمولاً بر باروری زنان یا مردان تاثیر نمی‌گذارد. با این حال، برخی از مشکلاتی که با HPV مرتبط هستند، مانند زگیل‌های تناسلی یا تغییرات سلولی در دهانه رحم، ممکن است نیاز به درمان‌هایی داشته باشند که ممکن است در برخی موارد بر باروری تاثیر بگذارد.

HPV یک ویروس شایع و منتقل‌شونده از راه جنسی است که می‌تواند منجر به بروز زگیل‌های تناسلی یا تغییرات سلولی پیش سرطانی و حتی سرطان شود. آگاهی از نحوه انتقال، علائم، تشخیص و پیشگیری از HPV می‌تواند به حفظ سلامت فردی و جلوگیری از انتقال این ویروس به دیگران کمک کند. واکسیناسیون و پیگیری منظم از جمله مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه در برابر این ویروس هستند.

 منابع 

1. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2022). Human Papillomavirus (HPV).
2. World Health Organization (WHO). (2021). Human papillomavirus (HPV) and cervical cancer.
3. National Cancer Institute. (2022). Human Papillomavirus (HPV) Vaccines.
4. Mayo Clinic. (2023). HPV infection.
5. American Cancer Society. (2021). HPV and HPV Testing.